«سبک زندگی نشسته» و بروز بیماری ها / شایع ترین علایم سرطان روده و کبد چرب

دکتر محمدعلی عبائیزی در گفت وگو با سلام آنلاین. وی درباره شایع ترین بیماری های گوارشی بیان کرد: اگر شایع ترین بیماری ها را به دو دسته «بدخیم» و «غیر بدخیم» تقسیم کنیم نتایج بررسی وضعیت این بیماری ها نشان می دهد که وضعیت این بیماری ها در کشور به میانگین جهانی نزدیک است. بیشتر دستورالعمل ها برای مشکلات گوارشی مربوط به مسائل «هضم» است. پس از مشکلات گوارشی «سندرم روده تحریک پذیر» و برخی از مشکلات رایج روده مانند «یبوست» شایع ترین هستند.

شیوع بالای سرطان روده بزرگ

ضرورت انجام غربالگری سرطان روده

این فوق تخصص گوارش گفت: سرطان دستگاه گوارش یکی از شایع ترین سرطان ها در انسان است. به نظر می رسد میانگین سرطان کولورکتال در کشور بالاتر از میانگین جهانی باشد و متاسفانه شدت بیماری در ایران بیشتر از سایر کشورهاست.

با توجه به اینکه سرطان کولورکتال یکی از شایع ترین سرطان ها در جامعه بشری است کشورهای دارای سیستم درمانی قوی به مشکل غربالگری سرطان کولورکتال رسیده اند. تشخیص زودهنگام بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال هدف غربالگری است.

کاهش سن غربالگری سرطان روده بزرگ در ایران

عبایضی خاطرنشان کرد: در گذشته سن غربالگری سرطان کولورکتال 50 سال در نظر گرفته می شد اما با تغییر روش ها و سیاست ها سن غربالگری سرطان روده بزرگ در کشور کاهش یافته است. و سن تشخیص 45 سالگی در نظر گرفته شده است.

نقش وراثت در سرطان روده بزرگ

وراثت نقش مهمی در سرطان روده دارد. در نظر بگیرید که در بروز بدخیمی روده در بستگان بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال وراثتی وجود دارد. غربالگری سرطان روده بزرگ 10 سال پیش برای بستگان آنها انجام شد. از طرفی کولونوسکوپی در سنین 35 تا 40 سالگی برای بستگان بیماران مبتلا به این بیماری انجام می شود.

علائم بالینی سرطان کولورکتال

وی درباره علائم سرطان روده بزرگ توضیح داد: ممکن است علائم سرطان کولورکتال بسته به قسمت مربوط به بیماری (سمت راست یا چپ روده بزرگ) متفاوت باشد. به طور کلی می توان گفت که بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ با تغییرات خلقی مانند اسهال یا یبوست باید با پزشک مشورت کنند. زمانی که قسمت اول روده درگیر سرطان می شود تغییر حالت روده خود را نشان نمی دهد و بیمار با علائم کم خونی به پزشک مراجعه می کند.

شایع ترین سرطان دستگاه گوارش در کشور

رئیس مرکز گوارش و کبد دانشگاه بقیه الله (عج) گفت: شایع ترین سرطان های دستگاه گوارش در کشور سرطان روده بزرگ و لوزالمعده است که شایع ترین سرطان در کشور است. اگرچه این سرطان ها شایع ترین سرطان های دستگاه گوارش در کشور هستند اما این موضوع برای همه استان ها صدق نمی کند. به عنوان مثال سرطان های «معده» و «مری» در استان های شمالی کشور و اردبیل بیشتر است.

کبد چرب چیست؟

نقش کبد چرب در پیوند

وی با بیان اینکه «کبد چرب» شایع ترین بیماری متابولیک درگیر کبد است تصریح کرد: تغییر سبک زندگی در بروز بیماری کبد چرب نقش دارد. کاهش فعالیت بدنی و افزایش دریافت کالری به دلیل پرخوری. کالری اضافی به امید مصرف در کبد ذخیره می شود. هنگامی که چربی بیش از پنج درصد بافت کبد را تشکیل می دهد به این وضعیت کبد چرب می گویند.

عبایزی گفت: بررسی ها نشان می دهد از هر سه بیمار که به دلیل کبد چرب نیاز به پیوند کبد دارند یک نفر نیاز به پیوند کبد دارد. استئاتوز کبدی می تواند بدون علامت شروع شود یا کل بدن را درگیر کند. خستگی و خواب آلودگی شایع ترین علائم کبد چرب هستند.

تغییر دیدگاه در مورد چربی کبد

وی خاطرنشان کرد: کبد چرب یکی از «سندرم متابولیک» محسوب می شود. امروزه مفهوم کبد چرب تغییر کرده و در گروه بیماری های «اختلالات متابولیک» قرار گرفته است.

عبائیزی خاطرنشان کرد: افراد مبتلا به سندرم متابولیک بیشتر در معرض ابتلا به چاقی هستند به ویژه چاق دیابتی فشار خون بالا یا چربی خون (کم چرب و پرچرب). امروزه کبد چرب به عنوان یک مشکل متابولیک در نظر گرفته می شود.

«سبک زندگی آرام» و بروز بیماری های مختلف

رئیس مرکز گوارش دانشگاه بقیه الله (عج) با بیان اینکه «سبک زندگی آرام» در بروز بسیاری از بیماری ها نقش دارد خاطرنشان کرد: مجموعه متولیان سلامت هر ساله نقشه راه این بیماری را منتشر می کنند. آخرین نقشه راه منتشر شده برای اختلالات گوارشی نشان می دهد که بسیاری از مردم “سبک زندگی آرام” دارند. نظرسنجی ها نشان می دهد که اکثر ایرانی ها نیز از سبک زندگی آرام پیروی می کنند. کم تحرکی از نظر اختلالات گوارشی بسیار بد است و نقش مهمی در بروز چنین بیماری هایی به ویژه بیماری های کبدی دارد. علاوه بر بیماری های کبدی سبک زندگی پرمشغله نیز در بروز مشکلات گوارشی مانند یبوست و بیماری های قلبی عروقی نقش دارد.

عبائیزی با تاکید بر اینکه فعالیت بدنی روزانه بسیار مهم است افزود: در گذشته فعالیت بدنی نوعی ورزش بود که توجه و این فعالیت ها مورد تاکید است. این روزها دیدگاه ها تغییر کرده و علاوه بر فعالیت هوازی فعالیت غیر هوازی نیز مورد تاکید است. دستورالعمل ها در مورد “فعالیت های ورزشی در محل” است. به طوری که افراد می توانند به مدت 3-5 دقیقه فعالیت های ورزشی با شدت های مختلف داشته باشند و این فعالیت ها برای کارکنان مناسب است.

نقش فرهنگ غالب در بروز اختلالات گوارشی

رئیس مرکز گوارش دانشگاه بقیه الله گفت: متاسفانه بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال در مراحل پیشرفته بیماری نیاز به مراجعه به پزشک دارند. ایرانیان به دلایل مختلف از جمله «فرهنگ غالب جامعه» با پیشرفت بیماری نسبت به سایر کشورها دیر به پزشک مراجعه می کنند.

وی درباره فرهنگ حاکم بر جامعه توضیح داد: اطرافیان با مشکلات گوارشی توصیه هایی مانند خوردن سیب زمینی آب پز یا «سیرین بایون» می کنند. در عین حال این توصیه ها باعث تاخیر در مراجعه به پزشک می شود. اگر افراد مشکلات گوارشی دارند که به روش های عادی پاسخ نمی دهد باید به پزشک مراجعه کنند. مراجعه زودهنگام به پزشک در درمان این بیماری بسیار موثر است. اگرچه مردم با مشکلات اقتصادی مواجه هستند اما ویزیت پزشکی و پیشگیری نسبتاً ارزان است.

عوامل خطر بیماری های گوارشی

وی همچنین درباره علائم و عوامل خطر بیماری های گوارشی توضیح داد: فقر آهن و کم خونی فقر آهن از عوامل خطر ابتلا به بیماری های گوارشی هستند. این امکان وجود دارد که زنان در دوران بارداری دچار کمبود آهن شوند و کمبود آهن در حال حاضر وجود دارد. زنان و مردانی که باردار نیستند باید کمبود شدید آهن را در نظر بگیرند. از آنجایی که کمبود آهن می تواند از علائم مشکلات گوارشی باشد نکته اصلی این مشکلات «بدخیمی» است.

عبایزی درباره دیگر عوامل خطر مشکلات گوارشی توضیح می دهد: تغییرات خلقی را باید جدی گرفت. گاهی اوقات بیماران با تغییر خلق به پزشک مراجعه می کنند. این امکان وجود دارد که فرد مبتلا برای سالیان متمادی احساس ناخوشی و اسهال مزمن داشته باشد و بدون هیچ مداخله درمانی احساس بهتری داشته باشد. هر گونه تغییر خلق و خوی از «عادی به غیر طبیعی» یا «از غیرطبیعی به عادی بدون مداخله پزشکی» نیز هشداری برای اختلالات گوارشی است.

وی گفت: کاهش وزن و کاهش اشتها بدون دلیل مشخص از دیگر عوامل خطرزای مشکلات گوارشی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

انتهای پیام/