آموزش ساخت و راه اندازی سرورمجازی با VMware

سرور مجازی با VMware، راهکاری قدرتمند برای اجرای چندین سیستم‌عامل روی یک سخت‌افزار فیزیکی است که انعطاف‌پذیری، کارایی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها را به ارمغان می‌آورد. در این راهنمای جامع، گام به گام با نحوه ساخت، پیکربندی و راه‌اندازی سرور مجازی با استفاده از پلتفرم‌های VMware Workstation، ESXi و vCenter آشنا خواهید شد.

شرکت در دوره‌های مجازی‌سازی VMware می‌تواند مهارت‌های شما را در راه‌اندازی و مدیریت سرورهای مجازی به سطح حرفه‌ای برساند. با آموزش‌های این دوره، شما قادر خواهید بود محیط‌های کاری و شبکه‌ای پیشرفته بسازید، بهره‌وری سیستم‌ها را افزایش دهید و فرصت‌های شغلی خود را در دنیای فناوری اطلاعات گسترده‌تر کنید. برای آشنایی با جزئیات و مزایای این دوره، حتماً مقاله «۵ دلیل مهم برای شرکت در دوره‌های مجازی‌سازی VMware» را مطالعه کنید.

درک جهان مجازی‌سازی با VMware و ضرورت سرور مجازی

در عصر حاضر، که سرعت و چابکی در دنیای فناوری حرف اول را می‌زند، مجازی‌سازی به یکی از ستون‌های اصلی زیرساخت‌های IT تبدیل شده است. دیگر کمتر سازمانی را می‌توان یافت که از مزایای آن چشم‌پوشی کند. مجازی‌سازی به زبان ساده، امکان اجرای چندین سیستم‌عامل و برنامه کاربردی را روی یک سرور فیزیکی فراهم می‌کند و به هر یک از این محیط‌های جداگانه، سرور مجازی یا ماشین مجازی (Virtual Machine) گفته می‌شود.

تصور کنید یک سرور فیزیکی دارید و می‌خواهید روی آن همزمان چندین سرویس مختلف مانند وب‌سایت، پایگاه داده، و یک نرم‌افزار خاص را اجرا کنید. بدون مجازی‌سازی، باید برای هر سرویس، یک سرور فیزیکی جداگانه تهیه می‌کردید که هزینه‌های سخت‌افزاری، مصرف برق، نگهداری و فضای زیادی را به دنبال داشت. اما با مجازی‌سازی، تنها با یک سرور فیزیکی قدرتمند، می‌توانید چندین سرور مجازی ایجاد کنید که هر یک به‌طور مستقل عمل می‌کنند.

سرور مجازی نه تنها به شما کمک می‌کند در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنید، بلکه مدیریت زیرساخت‌ها را نیز ساده‌تر کرده و انعطاف‌پذیری بی‌نظیری به ارمغان می‌آورد. به کمک آن می‌توانید به سرعت محیط‌های جدید برای توسعه، تست یا استقرار سرویس‌های مختلف ایجاد کنید.

VMware: پیشرو در تکنولوژی مجازی‌سازی و اهمیت آموزش VMware

VMware نامی آشنا در صنعت مجازی‌سازی است و با ارائه راهکارهای جامع، به کاربران امکان می‌دهد تا از تمام پتانسیل‌های این فناوری بهره‌مند شوند. این شرکت پلتفرم‌های متنوعی برای نیازهای مختلف ارائه می‌دهد، از محیط‌های شخصی و توسعه گرفته تا دیتاسنترهای بزرگ سازمانی. از همین رو، آموزش VMware و تسلط بر آن، برای هر متخصص IT و علاقه‌مند به این حوزه، یک مزیت رقابتی محسوب می‌شود.

تسلط بر راهکارهای VMware، به‌ویژه از طریق یک دوره وی ام ور جامع، دریچه‌ای به سوی فرصت‌های شغلی بی‌شمار در حوزه مدیریت سیستم‌ها، شبکه‌ها و رایانش ابری باز می‌کند. این دانش عملی نه تنها به شما کمک می‌کند تا زیرساخت‌های مجازی را به درستی طراحی و پیاده‌سازی کنید، بلکه توانایی شما را در بهینه‌سازی عملکرد و عیب‌یابی نیز افزایش می‌دهد. به همین دلیل، انتخاب بهترین دوره VMware برای یادگیری این مهارت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

تفاوت‌های کلیدی و کاربرد پلتفرم‌های VMware: Workstation، ESXi، vCenter

VMware سه پلتفرم اصلی برای مجازی‌سازی ارائه می‌دهد که هر یک برای سناریوهای خاصی طراحی شده‌اند:

• VMware Workstation: این نرم‌افزار برای نصب روی سیستم‌عامل‌های دسکتاپ (مانند ویندوز یا لینوکس) طراحی شده است. ایده‌آل برای توسعه‌دهندگان، تست‌کنندگان و کاربرانی که نیاز دارند چندین سیستم‌عامل را روی کامپیوتر شخصی خود اجرا کنند. Workstation برای محیط‌های تولیدی سازمانی توصیه نمی‌شود.
• VMware ESXi: این یک هایپروایزر (Hypervisor) نوع ۱ است، به این معنی که مستقیماً روی سخت‌افزار سرور نصب می‌شود و نیازی به سیستم‌عامل میزبان ندارد. ESXi هسته اصلی پلتفرم vSphere است و برای راه‌اندازی سرورهای مجازی در محیط‌های تولیدی و دیتاسنترها استفاده می‌شود. هر هاست ESXi به تنهایی یک محیط مجازی‌سازی قدرتمند است.
• VMware vCenter Server: vCenter یک پلتفرم مدیریت متمرکز برای چندین هاست ESXi و ماشین‌های مجازی است. این ابزار قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند vMotion (انتقال زنده VM)، DRS (توازن خودکار منابع) و HA (در دسترس بودن بالا) را فراهم می‌کند و برای مدیریت محیط‌های مجازی‌سازی بزرگ و پیچیده سازمانی ضروری است.

در این آموزش VMware جامع، با نحوه ساخت و راه‌اندازی سرور مجازی در هر سه پلتفرم آشنا خواهید شد تا بتوانید بر اساس نیاز خود، بهترین گزینه را انتخاب و پیاده‌سازی کنید. این دانش، شما را در مسیر تبدیل شدن به یک متخصص مجازی‌سازی یاری خواهد کرد.

پیش‌نیازهای ضروری برای شروع کار با VMware و ساخت سرور مجازی

قبل از اینکه وارد دنیای جذاب مجازی‌سازی با VMware شوید و اقدام به ساخت سرور مجازی کنید، لازم است که برخی پیش‌نیازهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را آماده کنید. این مرحله از آموزش VMware بسیار حیاتی است تا فرآیند راه‌اندازی با موفقیت و بدون مشکل پیش برود.

سخت‌افزار: حداقل نیازمندی‌های RAM، CPU (قابلیت Virtualization Technology)، فضای دیسک

مشخصات سخت‌افزاری سیستم شما نقش کلیدی در عملکرد سرور مجازی ایفا می‌کند. حداقل نیازمندی‌ها عبارتند از:

• پردازنده (CPU): یک پردازنده مدرن اینتل (Core i3 به بالا) یا AMD (Ryzen 3 به بالا) که از فناوری مجازی‌سازی (Virtualization Technology) پشتیبانی کند. این ویژگی با نام‌های Intel VT-x یا AMD-V شناخته می‌شود و باید در تنظیمات BIOS/UEFI سیستم شما فعال باشد. این قابلیت به هایپروایزر امکان می‌دهد تا دستورات ماشین‌های مجازی را به صورت بومی اجرا کند.
• حافظه رم (RAM): حداقل 8 گیگابایت رم برای اجرای VMware Workstation و یک سرور مجازی مناسب است، اما برای اجرای چندین ماشین مجازی یا Workstation در کنار ESXi (به صورت تو در تو)، 16 گیگابایت یا بیشتر توصیه می‌شود. برای ESXi، حداقل 4 گیگابایت رم برای خود هایپروایزر نیاز است، اما هر ماشین مجازی نیز به رم اختصاصی خود احتیاج دارد.
• فضای دیسک: مقدار فضای دیسک مورد نیاز به تعداد و اندازه ماشین‌های مجازی که قصد ایجاد آن‌ها را دارید بستگی دارد. برای نصب VMware Workstation، حداقل 2 گیگابایت و برای هر سرور مجازی، حداقل 20 تا 40 گیگابایت فضای خالی دیسک توصیه می‌شود. استفاده از SSD به جای HDD، عملکرد ماشین‌های مجازی را به شدت بهبود می‌بخشد.

نرم‌افزارها: دانلود و آماده‌سازی فایل‌های نصب VMware (Workstation/ESXi ISO/vCenter Appliance)

برای شروع کار، شما به فایل‌های نصب خود پلتفرم VMware نیاز دارید:

• VMware Workstation Pro: می‌توانید نسخه تریال (آزمایشی) آن را از وب‌سایت رسمی VMware دانلود کنید. این نرم‌افزار را روی سیستم‌عامل دسکتاپ خود نصب خواهید کرد.
• VMware ESXi ISO: ایمیج ISO ESXi نیز از وب‌سایت VMware قابل دانلود است. این فایل برای نصب مستقیم ESXi روی یک سرور فیزیکی یا حتی در یک ماشین مجازی برای اهداف تست و آموزش VMware استفاده می‌شود.
• VMware vCenter Server Appliance (VCSA): VCSA یک فایل OVA/ISO است که شامل یک سیستم‌عامل لینوکس با تمامی سرویس‌های vCenter از پیش نصب شده است. این فایل نیز از وب‌سایت VMware قابل دریافت است و برای مدیریت محیط‌های بزرگتر مجازی‌سازی به کار می‌رود.

فایل‌های ISO سیستم‌عامل‌ها: آماده‌سازی ISO ویندوز سرور (مثلاً 2019/2022) و یک توزیع لینوکس (مثلاً Ubuntu Server)

برای نصب روی سرور مجازی خود، نیاز به فایل‌های ISO سیستم‌عامل‌های میهمان دارید. این فایل‌ها را می‌توانید از منابع رسمی دانلود کنید:

• ویندوز سرور: مثلاً Windows Server 2019 یا 2022. نسخه‌های آزمایشی (Evaluation) معمولاً برای مدت محدودی به صورت رایگان در دسترس هستند.
• لینوکس: توزیع‌هایی مانند Ubuntu Server، CentOS یا Debian گزینه‌های محبوبی هستند. فایل ISO این توزیع‌ها نیز به صورت رایگان قابل دانلود است.

این فایل‌های ISO باید در محلی قابل دسترس (مانند یک درایو محلی یا Datastore در ESXi) قرار گیرند تا در زمان ایجاد سرور مجازی، بتوانید آن‌ها را به عنوان منبع نصب سیستم‌عامل میهمان انتخاب کنید.

مفاهیم پایه: آشنایی مختصر با مفاهیم شبکه و سیستم‌عامل

اگرچه این آموزش VMware به صورت گام به گام طراحی شده، اما آشنایی مقدماتی با مفاهیم زیر فرآیند یادگیری و پیاده‌سازی را برای شما ساده‌تر می‌کند:

• مفاهیم شبکه: آشنایی با IP Address، Subnet Mask، Gateway، DNS و انواع اتصالات شبکه (مانند NAT، Bridged). این مفاهیم برای پیکربندی شبکه سرور مجازی ضروری هستند.
• سیستم‌عامل‌ها: آشنایی با فرآیند نصب سیستم‌عامل‌های ویندوز و لینوکس، مدیریت فایل‌ها، کاربران و سرویس‌های پایه.

با آماده‌سازی این پیش‌نیازها، شما آماده ورود به مراحل عملیاتی ساخت و راه‌اندازی سرور مجازی با VMware خواهید بود. این مقدمات، پایه‌ای محکم برای یادگیری عمیق‌تر و بهره‌مندی کامل از قابلیت‌های این تکنولوژی قدرتمند فراهم می‌کنند. برای یادگیری حرفه‌ای‌تر، می‌توانید به دنبال یک دوره وی ام ور معتبر باشید که تمامی این مفاهیم را از پایه تا پیشرفته پوشش دهد و شما را برای چالش‌های واقعی آماده سازد.

آموزش گام به گام ساخت سرور مجازی در VMware Workstation (برای کاربران دسکتاپ)

VMware Workstation ابزاری ایده‌آل برای توسعه‌دهندگان، آزمایش‌کنندگان نرم‌افزار و افرادی است که می‌خواهند روی سیستم دسکتاپ خود چندین سیستم‌عامل را اجرا کنند. این بخش از آموزش VMware شما را گام به گام در فرآیند ساخت یک سرور مجازی روی Workstation راهنمایی می‌کند.

گام 1: نصب VMware Workstation روی سیستم عامل میزبان

ابتدا باید نرم‌افزار VMware Workstation را دانلود و روی سیستم‌عامل میزبان خود نصب کنید. پس از دانلود فایل نصبی از وب‌سایت رسمی VMware، روی آن دوبار کلیک کرده و مراحل نصب را دنبال کنید. نصب معمولاً شامل پذیرش شرایط مجوز، انتخاب محل نصب و انتخاب گزینه‌هایی مانند نصب بهبودیافته‌ی کیبورد و چک کردن به‌روزرسانی‌ها می‌شود. پس از اتمام نصب، نرم‌افزار را اجرا کنید. این مرحله یکی از اساسی‌ترین بخش‌ها در آموزش VMware برای شروع کار با مجازی‌سازی دسکتاپ است.

گام 2: شروع به کار: ایجاد یک ماشین مجازی جدید

در محیط VMware Workstation، از نوار ابزار یا منوی “File”، گزینه “Create a New Virtual Machine” را انتخاب کنید. در اینجا دو گزینه پیش روی شماست: “Typical (recommended)” و “Custom (advanced)”.

• Typical: این گزینه برای اکثر کاربران توصیه می‌شود و فرآیند ساخت سرور مجازی را ساده می‌کند. Workstation بسیاری از تنظیمات سخت‌افزاری را به صورت خودکار و بر اساس نوع سیستم‌عامل میهمان انتخاب می‌کند.
• Custom: اگر نیاز به کنترل دقیق‌تر روی تنظیمات سخت‌افزاری مانند نوع کنترلر SCSI، نسخه سازگاری سخت‌افزار VM یا پیکربندی‌های پیشرفته شبکه دارید، این گزینه را انتخاب کنید. برای این آموزش VMware، ما ابتدا با گزینه Typical پیش می‌رویم تا فرآیند ساده‌تر باشد.

گزینه Typical را انتخاب کرده و روی Next کلیک کنید.

گام 3: انتخاب منبع نصب سیستم عامل (Install Guest Operating System)

در این مرحله، باید به Workstation بگویید که سیستم‌عامل میهمان را از کجا نصب کند:

• Installer Disc: اگر DVD فیزیکی سیستم‌عامل را دارید.
• Installer Disc image file (ISO): رایج‌ترین روش. این گزینه را انتخاب کرده و با کلیک روی “Browse”، فایل ISO سیستم‌عامل مورد نظر (مانند Windows Server 2019 یا Ubuntu Server) را از روی کامپیوتر خود انتخاب کنید.
• I will install the operating system later: اگر می‌خواهید ابتدا سرور مجازی را بسازید و سپس سیستم‌عامل را نصب کنید. این گزینه به شما اجازه می‌دهد تا قبل از نصب OS، سخت‌افزار VM را به دقت پیکربندی کنید.

فایل ISO سیستم‌عامل مورد نظر را انتخاب کرده و روی Next کلیک کنید.

گام 4: تعیین نوع و نسخه سیستم‌عامل میهمان (Guest Operating System)

Workstation از روی فایل ISO، معمولاً نوع سیستم‌عامل را تشخیص می‌دهد. اما اگر تشخیص نداد یا می‌خواهید آن را تغییر دهید، در این مرحله می‌توانید از لیست موجود، خانواده و نسخه دقیق سیستم‌عامل میهمان خود را انتخاب کنید (مثلاً Microsoft Windows و سپس Windows Server 2019، یا Linux و سپس Ubuntu 64-bit). این انتخاب به Workstation کمک می‌کند تا بهترین تنظیمات پیش‌فرض سخت‌افزاری را برای سرور مجازی شما اعمال کند. سپس روی Next کلیک کنید.

گام 5: نام‌گذاری و تعیین محل ذخیره‌سازی ماشین مجازی

برای سرور مجازی خود یک نام مناسب و توصیفی انتخاب کنید (مثلاً “WinServer2019_Dev” یا “Ubuntu_Web_Server”). این نام در لیست ماشین‌های مجازی Workstation نمایش داده خواهد شد. سپس با استفاده از دکمه “Browse”، محلی را برای ذخیره فایل‌های ماشین مجازی روی هارد دیسک خود مشخص کنید. توصیه می‌شود این فایل‌ها را در یک درایو با فضای کافی و ترجیحاً SSD ذخیره کنید تا عملکرد بهتری داشته باشید. روی Next کلیک کنید.

گام 6: پیکربندی هارد دیسک مجازی (Specify Disk Capacity)

در این مرحله، اندازه هارد دیسک مجازی برای سرور مجازی خود را تعیین کنید. Workstation مقدار پیشنهادی را بر اساس نوع سیستم‌عامل میهمان ارائه می‌دهد، اما شما می‌توانید آن را تغییر دهید (مثلاً 60 گیگابایت). همچنین دو گزینه برای ذخیره‌سازی فایل دیسک مجازی وجود دارد:

• Store virtual disk as a single file: کل دیسک مجازی به صورت یک فایل بزرگ ذخیره می‌شود. این روش می‌تواند کمی عملکرد بهتری داشته باشد.
• Split virtual disk into multiple files: دیسک مجازی به چندین فایل کوچکتر تقسیم می‌شود. این گزینه مدیریت فایل‌ها را آسان‌تر می‌کند، به‌ویژه اگر نیاز به کپی یا انتقال ماشین مجازی به درایوهای فرمت شده با FAT32 (که محدودیت اندازه فایل دارند) داشته باشید.

یکی از گزینه‌ها را انتخاب کرده و روی Next کلیک کنید. در اکثر موارد، “Store virtual disk as a single file” گزینه مناسبی است.

گام 7: سفارشی‌سازی سخت‌افزار (Customize Hardware)

در این مرحله، می‌توانید تنظیمات سخت‌افزاری پیش‌فرض سرور مجازی را تغییر دهید. این بخش حیاتی‌ترین بخش در بهینه‌سازی عملکرد است. برای مثال:

• Memory (RAM): مقدار رم تخصیص داده شده به VM را تنظیم کنید. برای Windows Server 2019، حداقل 2 گیگابایت نیاز است، اما 4 گیگابایت یا بیشتر برای عملکرد روان‌تر توصیه می‌شود.
• Processors (CPU): تعداد هسته‌های پردازنده مجازی (virtual cores) را مشخص کنید.
• Network Adapter: تنظیمات کارت شبکه از اهمیت بالایی برخوردار است.
  • Bridged: ماشین مجازی به عنوان یک دستگاه مستقل در شبکه فیزیکی شما ظاهر می‌شود و مستقیماً IP از روتر اصلی شما دریافت می‌کند. برای دسترسی کامل به شبکه خارجی (اینترنت و شبکه محلی) و ارتباط با سایر دستگاه‌های فیزیکی در همان شبکه ایده‌آل است.
  • NAT (Network Address Translation): ماشین مجازی از طریق سیستم‌عامل میزبان به شبکه خارجی متصل می‌شود. VM یک IP خصوصی از Workstation دریافت می‌کند و Workstation ترافیک آن را ترجمه می‌کند. برای دسترسی VM به اینترنت کافی است، اما دسترسی از بیرون به VM دشوارتر است.
  • Host-only: ماشین مجازی فقط با سیستم‌عامل میزبان و سایر ماشین‌های مجازی Host-only در ارتباط است. برای ایجاد یک شبکه ایزوله و بدون دسترسی به شبکه خارجی مفید است.

  نوع شبکه را بر اساس نیاز خود انتخاب کنید. برای دسترسی به اینترنت و شبکه محلی، Bridged یا NAT گزینه‌های مناسبی هستند. همچنین، می‌توانید دستگاه‌های دیگر مانند USB Controller، Sound Card و Display را اضافه یا حذف کنید. پس از اعمال تغییرات، روی Close و سپس Finish کلیک کنید.

گام 8: اتمام فرآیند ساخت و روشن کردن ماشین مجازی

پس از کلیک بر روی Finish، سرور مجازی شما ساخته شده و آماده استفاده است. Workstation، VM جدید شما را در لیست ماشین‌های مجازی نمایش می‌دهد. حالا وقت آن است که آن را روشن کنید. روی گزینه “Power on this virtual machine” کلیک کنید.

گام 9: نصب سیستم‌عامل روی ماشین مجازی (ویندوز سرور و اوبونتو سرور)

با روشن شدن ماشین مجازی، فرآیند نصب سیستم‌عامل از فایل ISO که قبلاً انتخاب کرده‌اید، آغاز می‌شود. مراحل نصب تقریباً مشابه نصب روی یک کامپیوتر فیزیکی است:

• ویندوز سرور: انتخاب زبان، پذیرش شرایط مجوز، انتخاب نوع نصب (Custom)، پارتیشن‌بندی دیسک (معمولاً پیش‌فرض را قبول می‌کنیم)، تنظیم رمز عبور Administrator و ورود به سیستم.
• اوبونتو سرور: انتخاب زبان، تنظیمات شبکه (DHCP معمولاً به صورت خودکار IP می‌گیرد)، پارتیشن‌بندی دیسک، ایجاد کاربر، و در نهایت نصب.

پس از اتمام نصب، سیستم‌عامل ری‌استارت شده و شما آماده ورود به محیط سرور مجازی خود هستید.

گام 10: نصب VMware Tools برای بهبود عملکرد

نصب VMware Tools یک گام بسیار مهم است که نباید فراموش شود. VMware Tools مجموعه‌ای از درایورها و ابزارهای کاربردی است که عملکرد سرور مجازی را به شدت بهبود می‌بخشد. این ابزارها امکاناتی مانند:

• عملکرد گرافیکی و شبکه بهبودیافته
• همگام‌سازی زمان بین میزبان و میهمان
• کپی و چسباندن (Copy/Paste) بین میزبان و میهمان
• کشیدن و رها کردن (Drag and Drop) فایل‌ها
• امکان تغییر اندازه صفحه نمایش به صورت پویا

برای نصب VMware Tools، پس از ورود به سیستم‌عامل میهمان، از منوی Workstation به “VM” -> “Install VMware Tools” بروید. سپس در داخل VM، فایل نصب Tools را اجرا کنید (برای ویندوز، CD-ROM مجازی را باز کرده و setup.exe را اجرا کنید؛ برای لینوکس، فایل را از CD-ROM مجازی کپی کرده، از حالت فشرده خارج کرده و اسکریپت نصب را اجرا کنید). پس از نصب، سرور مجازی را ری‌استارت کنید.

تبریک می‌گوییم! شما با موفقیت یک سرور مجازی را در VMware Workstation ساخت و پیکربندی کرده‌اید. این تجربه عملی، پایه محکمی برای یادگیری‌های پیشرفته‌تر در دوره وی ام ور و تبدیل شدن به یک متخصص مجازی‌سازی خواهد بود.

آموزش گام به گام ساخت سرور مجازی در VMware ESXi (برای محیط‌های سرور تک هاست)

VMware ESXi یک هایپروایزر قدرتمند و مستقل است که مستقیماً روی سخت‌افزار سرور نصب می‌شود و هسته اصلی زیرساخت‌های مجازی‌سازی سازمانی را تشکیل می‌دهد. این بخش از آموزش VMware به شما کمک می‌کند تا یک سرور مجازی را در محیط ESXi راه‌اندازی کنید.

گام 1: ورود به پنل مدیریتی ESXi Host Client

برای شروع، باید به پنل مدیریتی ESXi خود که به آن ESXi Host Client گفته می‌شود، وارد شوید. این کار از طریق مرورگر وب انجام می‌شود. آدرس IP یا نام دامنه (در صورت پیکربندی) هاست ESXi خود را در نوار آدرس مرورگر وارد کنید. پس از مشاهده صفحه ورود، با نام کاربری (معمولاً root) و رمز عبوری که در زمان نصب ESXi تنظیم کرده‌اید، وارد شوید. این رابط کاربری گرافیکی، نقطه شروع شما برای مدیریت منابع و ماشین‌های مجازی در ESXi است و بخش مهمی از آموزش VMware به شمار می‌رود.

گام 2: شروع به کار: ایجاد یا ثبت یک VM جدید

پس از ورود به ESXi Host Client، از منوی سمت چپ به بخش “Virtual Machines” بروید. در این صفحه، لیستی از ماشین‌های مجازی موجود (اگر وجود داشته باشند) را مشاهده خواهید کرد. برای ایجاد یک سرور مجازی جدید، روی دکمه “Create/Register VM” کلیک کنید. این دکمه شما را به یک ویزارد (Wizard) سه‌مرحله‌ای هدایت می‌کند.

گام 3: انتخاب نوع ایجاد VM (“Create a new virtual machine”)

در اولین مرحله از ویزارد، سه گزینه پیش رو دارید:

• Create a new virtual machine: برای ساخت یک سرور مجازی کاملاً جدید از ابتدا. این گزینه‌ای است که ما در این آموزش VMware دنبال می‌کنیم.
• Deploy a virtual machine from an OVF or OVA file: برای استقرار یک ماشین مجازی از یک قالب (Template) از پیش آماده شده با فرمت OVF یا OVA.
• Register an existing virtual machine: برای اضافه کردن یک ماشین مجازی که فایل‌های آن قبلاً روی یک Datastore کپی شده‌اند، به فهرست ESXi.

گزینه “Create a new virtual machine” را انتخاب کرده و روی Next کلیک کنید.

گام 4: پیکربندی اولیه (Name, Compatibility, Guest OS Family and Version)

در این مرحله، باید اطلاعات اولیه سرور مجازی خود را وارد کنید:

• Name: یک نام توصیفی برای ماشین مجازی خود انتخاب کنید (مثلاً “Web_Server_01” یا “Win2022_DC”).
• Compatibility: نسخه سازگاری سخت‌افزاری VM را تعیین می‌کند. بهتر است جدیدترین نسخه را انتخاب کنید، مگر اینکه نیاز به سازگاری با نسخه‌های قدیمی‌تر ESXi داشته باشید.
• Guest OS Family: خانواده سیستم‌عامل میهمان (مانند Windows یا Linux) را انتخاب کنید.
• Guest OS Version: نسخه دقیق سیستم‌عامل میهمان (مانند Microsoft Windows Server 2019 یا Ubuntu Linux (64-bit)) را مشخص کنید. این انتخاب به ESXi کمک می‌کند تا بهترین تنظیمات سخت‌افزاری پیش‌فرض را برای VM شما اعمال کند.

پس از وارد کردن این اطلاعات، روی Next کلیک کنید.

گام 5: انتخاب فضای ذخیره‌سازی (Select Storage / Datastore)

در این مرحله، باید Datastore (فضای ذخیره‌سازی داده) را انتخاب کنید که فایل‌های سرور مجازی شما در آن ذخیره خواهند شد. Datastoreها فضاهای ذخیره‌سازی منطقی هستند که ESXi از آن‌ها برای نگهداری فایل‌های VM استفاده می‌کند (مانند فایل‌های VMDK، VMX و ISO). Datastore با فضای کافی و عملکرد مناسب را انتخاب کنید. اگر چندین Datastore دارید، به ظرفیت و نوع آن‌ها (مثلاً SSD یا HDD) توجه کنید. روی Next کلیک کنید.

گام 6: پیکربندی سخت‌افزار مجازی (Customize Settings)

این مهمترین مرحله در ساخت سرور مجازی است که در آن منابع سخت‌افزاری را برای VM تخصیص می‌دهید:

• CPU: تعداد هسته‌های پردازنده مجازی را تعیین کنید.
• Memory (RAM): مقدار حافظه رم تخصیص داده شده به VM را مشخص کنید.
• Hard Disk: اندازه هارد دیسک مجازی را تعیین کنید. همچنین می‌توانید نوع provisioning را انتخاب کنید:
  • Thick Provision, Lazy Zeroed: فضای کامل دیسک بلافاصله تخصیص داده می‌شود و صفر کردن بلاک‌ها در حین استفاده انجام می‌گیرد.
  • Thick Provision, Eager Zeroed: فضای کامل دیسک بلافاصله تخصیص داده شده و تمام بلاک‌ها نیز بلافاصله صفر می‌شوند. این روش بهترین عملکرد را دارد اما زمان بیشتری برای ایجاد دیسک می‌برد.
  • Thin Provision: فقط فضای مورد نیاز در ابتدا تخصیص داده می‌شود و با افزایش استفاده از دیسک در داخل VM، حجم آن به صورت پویا رشد می‌کند. این گزینه باعث صرفه‌جویی در فضا می‌شود و انعطاف‌پذیری بالایی دارد.
• CD/DVD Drive: برای نصب سیستم‌عامل، باید فایل ISO سیستم‌عامل را به درایو CD/DVD مجازی VM متصل کنید. گزینه “Datastore ISO file” را انتخاب کرده، سپس روی “Browse” کلیک کنید و فایل ISO مورد نظر را از Datastore خود انتخاب کنید. مطمئن شوید “Connect at power on” فعال باشد.
• Network Adapter: نوع کارت شبکه مجازی (مثلاً VMXNET3 برای عملکرد بهتر) را انتخاب کنید و آن را به یک Port Group مناسب (که به vSwitch متصل است) متصل کنید.

پس از اعمال تمامی تنظیمات، روی Next کلیک کنید.

گام 7: بررسی نهایی و اتمام (Ready to Complete)

در این مرحله، خلاصه‌ای از تمامی تنظیماتی که برای سرور مجازی خود انجام داده‌اید، نمایش داده می‌شود. تمامی جزئیات را به دقت بررسی کنید تا از صحت آن‌ها مطمئن شوید. در صورت نیاز به تغییر، می‌توانید با دکمه “Back” به مراحل قبلی بازگردید. اگر همه چیز صحیح است، روی “Finish” کلیک کنید تا سرور مجازی شما ایجاد شود.

گام 8: روشن کردن ماشین مجازی و نصب سیستم‌عامل

پس از ایجاد VM، آن را در لیست “Virtual Machines” مشاهده خواهید کرد. برای روشن کردن سرور مجازی، آن را انتخاب کرده و روی دکمه “Power On” کلیک کنید. برای دسترسی به محیط کنسول VM و شروع نصب سیستم‌عامل، روی گزینه “Launch Console” (معمولاً در بخش پایین صفحه یا در منوی Actions) کلیک کنید. این کار یک پنجره جدید باز می‌کند که رابط کاربری VM شما را نشان می‌دهد. سپس مراحل نصب سیستم‌عامل (ویندوز سرور یا لینوکس) را همانند گام 9 از بخش Workstation دنبال کنید. با این تفاوت که محیط کنسول در ESXi ممکن است کمی متفاوت به نظر برسد.

گام 9: نصب VMware Tools (Open-VM-Tools برای لینوکس)

همانند VMware Workstation، نصب VMware Tools در ESXi نیز حیاتی است. این ابزارها عملکرد گرافیکی، شبکه و مدیریت VM را بهینه می‌کنند. برای ویندوز، از منوی Actions در کنسول VM، گزینه “Guest OS” -> “Install VMware Tools” را انتخاب کنید و سپس در داخل VM نصب را ادامه دهید. برای لینوکس، توصیه می‌شود از “Open-VM-Tools” استفاده کنید که به صورت پیش‌فرض در بسیاری از توزیع‌ها وجود دارد و از طریق Package Manager قابل نصب است. مثلاً برای Ubuntu:

sudo apt update && sudo apt install open-vm-tools

این گام نهایی در آموزش VMware برای ESXi، تضمین‌کننده بهترین تجربه کاربری و عملکرد برای سرور مجازی شماست.

آموزش گام به گام ساخت سرور مجازی با VMware vCenter Server Appliance (برای محیط‌های Enterprise و چند هاست)

VMware vCenter Server Appliance (VCSA) ابزاری قدرتمند برای مدیریت متمرکز و یکپارچه چندین هاست ESXi و سرورهای مجازی در محیط‌های بزرگ و سازمانی است. استفاده از vCenter، قابلیت‌هایی نظیر vMotion، DRS و HA را فراهم می‌کند که مدیریت و بهینه‌سازی منابع را به سطح جدیدی می‌رساند. این بخش از آموزش VMware به شما نشان می‌دهد چگونه یک سرور مجازی را از طریق vCenter ایجاد کنید.

گام 1: اتصال به vCenter Server از طریق vSphere Client

اولین گام، ورود به رابط کاربری vSphere Client است. آدرس IP یا نام دامنه vCenter Server Appliance را در مرورگر وب خود وارد کنید. با استفاده از نام کاربری و رمز عبور (معمولاً administrator@vsphere.local)، وارد محیط vSphere Client شوید. این کنسول مرکزی، نمای کلی از تمامی هاست‌ها، کلاسترها، Datastoreها و سرورهای مجازی شما را نمایش می‌دهد. تسلط بر این محیط، نشان از گذراندن یک دوره وی ام ور پیشرفته و آشنایی با مدیریت منابع بزرگ دارد.

گام 2: ایجاد ماشین مجازی جدید

برای ایجاد یک سرور مجازی جدید، در نوار Navigator سمت چپ، روی Host، Cluster یا Datacenter مورد نظر خود کلیک راست کنید. سپس از منوی باز شده، گزینه “New Virtual Machine” را انتخاب کنید. این عمل ویزارد “New Virtual Machine” را آغاز می‌کند.

گام 3: انتخاب نوع ایجاد VM (“Create a new virtual machine”)

در اولین مرحله از ویزارد، گزینه‌های مشابه ESXi Host Client را مشاهده می‌کنید. گزینه “Create a new virtual machine” را انتخاب کنید تا یک VM جدید از ابتدا بسازید و سپس روی “Next” کلیک کنید.

گام 4: تنظیمات اولیه (Name, Select a Compute Resource)

در این مرحله، نامی برای سرور مجازی خود انتخاب کنید (مانند “SQL_Server_Prod”). سپس “Select a compute resource” را انتخاب کنید، که می‌تواند یک هاست ESXi تنها، یک Resource Pool یا یک کلاستر (Cluster) باشد. انتخاب کلاستر، امکان بهره‌مندی از قابلیت‌هایی مانند DRS و HA را فراهم می‌کند. روی “Next” کلیک کنید.

گام 5: انتخاب فضای ذخیره‌سازی (Select Storage)

در این مرحله، Datastore یا Datastore Cluster را که می‌خواهید فایل‌های سرور مجازی در آن ذخیره شوند، انتخاب کنید. اگر از Storage Policy استفاده می‌کنید، آن را نیز در اینجا اعمال کنید. انتخاب فضای ذخیره‌سازی مناسب از نظر ظرفیت و عملکرد، برای یک سرور مجازی پایدار و پرسرعت بسیار مهم است. روی “Next” کلیک کنید.

گام 6: انتخاب Compatibility و Guest OS

در این مرحله، باید نوع سازگاری (Compatibility) سخت‌افزار VM را انتخاب کنید. بهتر است جدیدترین نسخه را انتخاب کنید مگر اینکه نیاز به سازگاری با نسخه‌های قدیمی‌تر ESXi در محیط خود داشته باشید. سپس خانواده و نسخه دقیق سیستم‌عامل میهمان (Guest OS Family and Version) را مشخص کنید (مثلاً Windows Server 2022 یا Red Hat Enterprise Linux 8). روی “Next” کلیک کنید.

گام 7: پیکربندی سخت‌افزار مجازی

این بخش، کنترل دقیق‌تری بر روی سخت‌افزار سرور مجازی ارائه می‌دهد. می‌توانید:

• CPU و RAM: تعداد vCPU و مقدار RAM را برای VM تنظیم کنید.
• Hard Disk: اندازه دیسک و نوع provisioning (Thick/Thin) را مشخص کنید.
• CD/DVD Drive: برای نصب سیستم‌عامل، فایل ISO را از Datastore یا از Content Library (اگر از آن استفاده می‌کنید) متصل کنید. اطمینان حاصل کنید که “Connect at power on” فعال باشد.
• Network Adapter: نوع کارت شبکه مجازی (VMXNET3 توصیه می‌شود) و Port Group مربوطه را انتخاب کنید.
• Other devices: امکان اضافه کردن کنترلرهای SCSI یا SATA، کارت‌های گرافیک پیشرفته و سایر دستگاه‌ها وجود دارد.

پس از بررسی و اعمال تمامی تنظیمات، روی “Next” و سپس “Finish” کلیک کنید.

گام 8: روشن کردن VM و نصب سیستم‌عامل

پس از ایجاد سرور مجازی، آن را در فهرست “Virtual Machines” در vSphere Client پیدا خواهید کرد. روی آن کلیک راست کرده، سپس به “Power” -> “Power On” بروید. برای دسترسی به کنسول VM و شروع نصب سیستم‌عامل، می‌توانید از گزینه “Launch Web Console” یا “Launch Remote Console” استفاده کنید. مراحل نصب سیستم‌عامل (ویندوز یا لینوکس) را همانند آنچه در بخش‌های Workstation و ESXi توضیح داده شد، دنبال کنید. این فرآیند، تجربه کار با vCenter را در یک دوره وی ام ور حرفه‌ای به شما می‌آموزد.

گام 9: نصب VMware Tools

مانند ESXi، نصب VMware Tools در سرور مجازی ساخته شده با vCenter نیز برای بهینه‌سازی عملکرد و فعال‌سازی قابلیت‌های پیشرفته بسیار مهم است. پس از ورود به سیستم‌عامل میهمان، از منوی VM در vSphere Client، به “Guest OS” -> “Install VMware Tools” بروید و سپس در داخل VM، نصب را انجام دهید. برای لینوکس، استفاده از Open-VM-Tools (از طریق Package Manager) توصیه می‌شود. با اتمام این گام، سرور مجازی شما کاملاً آماده بهره‌برداری در یک محیط سازمانی تحت مدیریت vCenter خواهد بود.

VMware Tools مجموعه‌ای از درایورها و ابزارهای کاربردی است که عملکرد گرافیکی، شبکه و مدیریت ماشین مجازی را به شدت بهبود می‌بخشد و نصب آن برای هر سرور مجازی ضروری است.

پیکربندی‌ها، بهینه‌سازی‌ها و نکات پس از نصب سرور مجازی

پس از اینکه سرور مجازی شما با موفقیت ساخته و سیستم‌عامل روی آن نصب شد، کار به اتمام نرسیده است. مجموعه‌ای از پیکربندی‌ها، بهینه‌سازی‌ها و اقدامات پس از نصب وجود دارد که برای اطمینان از عملکرد پایدار، امنیت و کارایی سرور مجازی ضروری هستند. این نکات در هر دوره وی ام ور پیشرفته‌ای مورد تأکید قرار می‌گیرند و برای مدیران سیستم، از اهمیت بالایی برخوردارند.

پیکربندی شبکه سیستم‌عامل میهمان: (تنظیم IP ثابت، DNS)

به صورت پیش‌فرض، بسیاری از سیستم‌عامل‌ها برای دریافت IP از DHCP استفاده می‌کنند. اما برای یک سرور مجازی که قرار است سرویس‌های حیاتی را ارائه دهد (مانند وب‌سرور، پایگاه داده یا کنترلر دامنه)، تنظیم IP ثابت (Static IP Address) ضروری است. وارد تنظیمات شبکه سیستم‌عامل میهمان شوید و اطلاعات زیر را به صورت دستی وارد کنید:

• IP Address: یک آدرس IP ثابت در محدوده شبکه خود.
• Subnet Mask: ماسک زیرشبکه (معمولاً 255.255.255.0).
• Default Gateway: آدرس IP روتر یا فایروال شبکه شما.
• DNS Servers: آدرس IP سرورهای DNS داخلی یا عمومی (مانند 8.8.8.8 برای گوگل).

این پیکربندی‌ها دسترسی پایدار به سرور مجازی و ارتباط صحیح آن با سایر منابع شبکه را تضمین می‌کند.

تنظیمات امنیتی: (فایروال، به‌روزرسانی‌ها)

امنیت سرور مجازی به اندازه امنیت یک سرور فیزیکی اهمیت دارد. پس از نصب سیستم‌عامل، اقدامات امنیتی زیر را انجام دهید:

• فایروال: فایروال سیستم‌عامل را پیکربندی کنید تا فقط پورت‌ها و سرویس‌های ضروری در دسترس باشند. تمامی پورت‌های غیرضروری را ببندید.
• به‌روزرسانی‌ها: بلافاصله تمامی به‌روزرسانی‌های امنیتی و سیستمی سیستم‌عامل میهمان را نصب کنید. این کار به رفع آسیب‌پذیری‌های شناخته شده کمک می‌کند.
• آنتی‌ویروس/آنتی‌مالور: اگر سرور مجازی برای محیط ویندوز است، یک نرم‌افزار آنتی‌ویروس معتبر نصب کنید.
• رمز عبور قوی: مطمئن شوید که تمامی حساب‌های کاربری (به‌ویژه Administrator یا root) دارای رمز عبورهای پیچیده و قوی هستند.

مدیریت Snapshot: (اهمیت، نحوه ایجاد، بازگشت، حذف)

Snapshot یا “عکس لحظه‌ای” از یک سرور مجازی، وضعیت فعلی آن (شامل دیسک، حافظه و تنظیمات) را ذخیره می‌کند. این قابلیت بسیار مفید است و در آموزش VMware به تفصیل بررسی می‌شود:

• اهمیت: برای بازگشت سریع به یک وضعیت قبلی در صورت بروز مشکل (مثلاً بعد از نصب یک نرم‌افزار جدید یا به‌روزرسانی).
• نحوه ایجاد: در vSphere Client یا Workstation، روی VM کلیک راست کرده و گزینه “Snapshot” -> “Take Snapshot” را انتخاب کنید.
• بازگشت: برای بازگشت به یک Snapshot، VM را انتخاب کرده و “Snapshot” -> “Revert to Snapshot” را انتخاب کنید.
• حذف: Snapshotها فضای دیسک زیادی مصرف می‌کنند و می‌توانند عملکرد VM را کاهش دهند. پس از اتمام نیاز، Snapshotها را حذف کنید.

استفاده بی‌رویه از Snapshot و نگهداری طولانی‌مدت آن‌ها توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند به مشکلات عملکردی و مدیریتی منجر شود.

استراتژی‌های پشتیبان‌گیری (Backup): (اهمیت و روش‌های کلی)

پشتیبان‌گیری از سرورهای مجازی حیاتی است. حتی با وجود قابلیت Snapshot، پشتیبان‌گیری منظم و خارج از محیط اصلی، از اطلاعات شما در برابر حوادث غیرمترقبه محافظت می‌کند:

• اهمیت: در صورت خرابی سخت‌افزاری هاست، خطای انسانی یا حمله سایبری، تنها راه بازگرداندن اطلاعات، داشتن پشتیبان به‌روز است.
• روش‌های کلی:
  • VM-level Backup: استفاده از نرم‌افزارهای پشتیبان‌گیری مخصوص VMware (مانند Veeam Backup & Replication یا VMware vSphere Data Protection) که از کل ماشین مجازی پشتیبان می‌گیرند.
  • OS-level Backup: استفاده از ابزارهای پشتیبان‌گیری داخلی سیستم‌عامل میهمان (مانند Windows Server Backup) برای پشتیبان‌گیری از فایل‌ها و برنامه‌ها.

نظارت بر عملکرد و منابع: (Monitoring Tools)

نظارت بر عملکرد سرور مجازی و منابع هاست ESXi برای شناسایی تنگناهای عملکردی (Bottlenecks) و اطمینان از سلامت محیط مجازی‌سازی ضروری است. ابزارهای زیر می‌توانند کمک‌کننده باشند:

• vCenter Performance Charts: در vSphere Client، می‌توانید نمودارهای عملکرد CPU، RAM، دیسک و شبکه را برای هاست‌ها و VMها مشاهده کنید.
• ESXi Host Client Monitoring: در پنل مدیریتی ESXi، بخش “Monitor” اطلاعات لحظه‌ای از منابع را ارائه می‌دهد.
• Guest OS Performance Tools: ابزارهای داخلی سیستم‌عامل (مانند Task Manager در ویندوز یا Top/Htop در لینوکس) برای نظارت بر عملکرد داخلی VM.

با پیاده‌سازی این پیکربندی‌ها و بهینه‌سازی‌ها، سرور مجازی شما نه تنها عملکرد بهتری خواهد داشت، بلکه از امنیت و پایداری بالاتری نیز برخوردار خواهد بود. برای دستیابی به تخصص واقعی در این زمینه، شرکت در یک دوره وی ام ور حرفه‌ای در موسسه‌ای معتبر مانند مجتمع فنی تهران، می‌تواند شما را با جزئیات و بهترین شیوه‌های مدیریت این زیرساخت‌ها آشنا کند و تجربه بهترین دوره VMware را برای شما به ارمغان آورد.

عیب‌یابی رایج در ساخت و راه‌اندازی سرور مجازی با VMware

در فرآیند ساخت و راه‌اندازی سرور مجازی با VMware، ممکن است با مشکلاتی روبرو شوید. دانستن چگونگی عیب‌یابی این مسائل، بخش مهمی از آموزش VMware است و به شما کمک می‌کند تا به سرعت مشکلات را شناسایی و برطرف کنید. در ادامه به برخی از رایج‌ترین مشکلات و راهکارهای آن‌ها می‌پردازیم.

مشکلات روشن نشدن ماشین مجازی

اگر سرور مجازی شما روشن نمی‌شود، دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد:

• عدم فعال‌سازی مجازی‌سازی در BIOS/UEFI: مطمئن شوید که Intel VT-x یا AMD-V در تنظیمات BIOS/UEFI سیستم فیزیکی میزبان (یا هاست ESXi) فعال است. بدون این قابلیت، هایپروایزر نمی‌تواند ماشین‌های مجازی را اجرا کند.
• منابع ناکافی: ممکن است هاست شما RAM یا CPU کافی برای تخصیص به VM را نداشته باشد. منابع تخصیص یافته به VM را کاهش دهید یا منابع فیزیکی هاست را افزایش دهید.
• فایل‌های VM آسیب دیده: فایل‌های مربوط به سرور مجازی (مانند VMDK یا VMX) ممکن است آسیب دیده باشند. تلاش کنید VM را از یک بکاپ یا Snapshot قدیمی‌تر بازیابی کنید.
• فضای دیسک ناکافی: اگر Datastore (در ESXi) یا درایو محلی (در Workstation) فضای کافی برای فایل‌های VM نداشته باشد، روشن شدن VM با خطا مواجه می‌شود.
• خطاهای vSphere/ESXi: لاگ‌های سیستم (System Logs) در vSphere Client یا ESXi Host Client را بررسی کنید تا پیام‌های خطا را پیدا کنید.

عدم دسترسی به شبکه در VM

اگر سرور مجازی شما به شبکه دسترسی ندارد، این مراحل را دنبال کنید:

• بررسی تنظیمات شبکه در VM: مطمئن شوید که کارت شبکه مجازی به درستی پیکربندی شده است (مثلاً Bridged، NAT یا Host-only در Workstation؛ یا به یک Port Group صحیح در ESXi متصل شده باشد).
• پیکربندی IP در سیستم‌عامل میهمان: بررسی کنید که IP Address، Subnet Mask، Gateway و DNS در سیستم‌عامل میهمان به درستی تنظیم شده باشند (به‌ویژه اگر از IP ثابت استفاده می‌کنید).
• فایروال: فایروال سیستم‌عامل میهمان را بررسی کنید. ممکن است ترافیک شبکه را مسدود کرده باشد.
• VMware Tools: مطمئن شوید VMware Tools نصب شده است، زیرا درایورهای شبکه بهبود یافته‌ای را فراهم می‌کند.
• هاست فیزیکی/ESXi: بررسی کنید که کارت شبکه فیزیکی میزبان (یا vSwitch در ESXi) به درستی به شبکه متصل است و هیچ مشکل سخت‌افزاری یا پیکربندی شبکه در سطح میزبان وجود ندارد.

عملکرد کند ماشین مجازی

عملکرد کند سرور مجازی می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. دلایل رایج و راهکارها:

• منابع ناکافی: اولین مورد برای بررسی، تخصیص ناکافی CPU و RAM به VM است. منابع VM را افزایش دهید.
• I/O دیسک: اگر دیسک فیزیکی میزبان کند باشد (به‌ویژه HDD به جای SSD) یا I/O زیادی توسط سایر VMها یا سیستم‌عامل میزبان مصرف شود، عملکرد VM کند می‌شود. از SSD استفاده کنید یا VMها را روی Datastoreهای با I/O بالا منتقل کنید.
• VMware Tools: اگر VMware Tools نصب نشده باشد، عملکرد گرافیکی و شبکه به شدت کاهش می‌یابد. حتماً آن را نصب کنید.
• Over-provisioning: اگر تعداد زیادی VM با منابع بالا را روی یک هاست با منابع محدود اجرا کنید، منجر به “Resource Contention” و کندی عملکرد می‌شود.
• به‌روزرسانی سیستم‌عامل: مطمئن شوید که سیستم‌عامل میهمان و درایورهای آن به‌روز هستند.

خطاهای مربوط به VMware Tools

گاهی اوقات VMware Tools به درستی نصب نمی‌شود یا خطا می‌دهد:

• عدم نصب صحیح: تلاش کنید VMware Tools را حذف کرده و مجدداً نصب کنید.
• مشکل در فایل ISO: ممکن است فایل ISO VMware Tools در Datastore آسیب دیده باشد. از یک نسخه جدیدتر استفاده کنید.
• عدم پشتیبانی سیستم‌عامل: برخی سیستم‌عامل‌های بسیار قدیمی یا جدید، ممکن است نیاز به نسخه‌های خاصی از VMware Tools داشته باشند.
• برای لینوکس: از Open-VM-Tools استفاده کنید و مطمئن شوید که تمامی dependencyها (پیش‌نیازها) نصب شده‌اند.

مشکلات فضای دیسک

مدیریت فضای دیسک در محیط‌های مجازی‌سازی بسیار مهم است:

• فضای Datastore پر شده: اگر Datastore در ESXi پر شود، نمی‌توانید VM جدید ایجاد کنید یا Snapshot بگیرید. فایل‌های غیرضروری را حذف کنید یا فضای Datastore را گسترش دهید.
• دیسک Thin Provisioned بیش از حد رشد کرده: دیسک‌های Thin Provisioned می‌توانند تا حداکثر اندازه خود رشد کنند. برای بازگرداندن فضای مصرف شده به Datastore، باید فضای خالی داخل سیستم‌عامل میهمان را فشرده (Shrink) کنید و سپس از قابلیت “Reclaim Space” در ESXi استفاده کنید.
• Snapshotهای قدیمی: همانطور که قبلاً گفته شد، Snapshotها فضای زیادی را اشغال می‌کنند. آن‌ها را پس از اتمام نیاز حذف کنید.

با یادگیری این تکنیک‌های عیب‌یابی، می‌توانید بسیاری از مشکلات رایج در مدیریت سرور مجازی را به تنهایی حل کنید. این مهارت‌ها، بخش جدایی‌ناپذیری از هر دوره وی ام ور جامع و حرفه‌ای هستند.

مقایسه سریع: VMware Workstation در برابر ESXi و vCenter

انتخاب پلتفرم مناسب VMware بستگی به نیازها، مقیاس و هدف شما از مجازی‌سازی دارد. در این بخش از آموزش VMware، یک مقایسه سریع در قالب جدول ارائه می‌شود تا تفاوت‌های کلیدی بین VMware Workstation، ESXi و vCenter را درک کنید.

ویژگی	VMware Workstation	VMware ESXi	VMware vCenter Server
نوع هایپروایزر	نوع 2 (Type 2) – نصب روی سیستم‌عامل میزبان	نوع 1 (Type 1) – نصب مستقیم روی سخت‌افزار	لایه مدیریتی برای هایپروایزر ESXi
کاربرد اصلی	توسعه، تست، آموزش روی دسکتاپ شخصی	مجازی‌سازی سرور در دیتاسنترهای کوچک/متوسط	مدیریت متمرکز دیتاسنترهای مجازی بزرگ
محیط میزبان	ویندوز، لینوکس دسکتاپ	سخت‌افزار سرور فیزیکی اختصاصی	نصب روی VM (VCSA) یا ویندوز (منسوخ شده)
مقیاس‌پذیری	محدود (چند VM روی یک دستگاه)	متوسط (چند ده VM روی یک هاست)	بالا (صدها تا هزاران VM روی کلاسترها)
قابلیت‌های پیشرفته	Snapshot، Clone، شبکه محدود	Snapshot، vMotion (در صورت اتصال به vCenter)، HA پایه	vMotion، DRS، HA، FT، vSAN، DPM، Content Library، مدیریت منابع پیشرفته
رابط کاربری	رابط کاربری گرافیکی دسکتاپ	ESXi Host Client (مبتنی بر وب)	vSphere Client (مبتنی بر وب)
هزینه	لایسنس سالیانه یا دائمی (نسبتاً پایین)	رایگان (نسخه پایه)، لایسنس پولی برای امکانات کامل	لایسنس گران‌قیمت (برای محیط‌های Enterprise)

چه زمانی از Workstation استفاده کنیم؟

از VMware Workstation زمانی استفاده کنید که:

• شما یک توسعه‌دهنده یا تست‌کننده هستید و نیاز به محیط‌های ایزوله برای توسعه و تست نرم‌افزار روی کامپیوتر شخصی خود دارید.
• می‌خواهید یک دوره وی ام ور را شروع کنید یا برای اهداف آموزشی، چندین سیستم‌عامل را روی یک سیستم اجرا کنید.
• به دنبال یک راه حل ارزان و ساده برای اجرای موقت یا شخصی سرور مجازی هستید.

چه زمانی ESXi بهترین انتخاب است؟

VMware ESXi بهترین انتخاب است زمانی که:

• شما یک سرور فیزیکی اختصاصی دارید و می‌خواهید حداکثر بهره‌وری را از سخت‌افزار خود داشته باشید.
• به دنبال یک راه حل مجازی‌سازی قوی و پایدار برای محیط‌های تولیدی کوچک تا متوسط هستید.
• نیاز به مدیریت مستقیم روی سخت‌افزار دارید و نیازی به قابلیت‌های پیشرفته مدیریتی vCenter ندارید.

نقش vCenter در محیط‌های بزرگ

VMware vCenter Server برای محیط‌های سازمانی و دیتاسنترهای بزرگ ضروری است که:

• شامل چندین هاست ESXi و صدها سرور مجازی هستند.
• به قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند مهاجرت زنده (vMotion)، توازن بار خودکار (DRS)، و در دسترس بودن بالا (HA) نیاز دارند.
• نیازمند مدیریت متمرکز و یکپارچه تمامی منابع مجازی‌سازی خود هستند.
• به اتوماسیون، مانیتورینگ پیشرفته و گزارش‌گیری جامع نیاز دارند.

با درک این تفاوت‌ها، می‌توانید بهترین پلتفرم VMware را برای نیازهای خاص خود انتخاب کنید. هر یک از این پلتفرم‌ها، با توجه به مقیاس و کاربرد، بخش مهمی از اکوسیستم مجازی‌سازی VMware را تشکیل می‌دهند و تسلط بر آن‌ها از طریق یک دوره وی ام ور جامع، مهارت‌های شما را در این حوزه به طرز چشمگیری ارتقا می‌دهد.

سوالات متداول

آیا می‌توانم پس از ساخت، منابع (RAM, CPU, Disk) یک سرور مجازی را تغییر دهم؟

بله، می‌توانید اکثر منابع سخت‌افزاری سرور مجازی مانند RAM، تعداد پردازنده‌ها و اندازه دیسک را پس از ساخت VM، با خاموش کردن یا در برخی موارد حتی در حین کار، تغییر دهید.

چه تفاوتی بین حالت شبکه Bridged و NAT در VMware وجود دارد؟

در حالت Bridged، سرور مجازی مستقیماً به شبکه فیزیکی میزبان وصل شده و مانند یک دستگاه مستقل IP می‌گیرد؛ در حالت NAT، VM از طریق سیستم‌عامل میزبان و با IP خصوصی به شبکه خارجی دسترسی پیدا می‌کند.

نصب VMware Tools چه مزایایی دارد و آیا حتما باید آن را نصب کنم؟

نصب VMware Tools عملکرد گرافیکی، شبکه و مدیریت سرور مجازی را به شدت بهبود می‌بخشد، امکاناتی مانند کپی/پیست و کشیدن و رها کردن را فراهم می‌کند و برای کارایی بهینه VM ضروری است.

آیا برای ساخت سرور مجازی با VMware نیاز به لایسنس دارم؟

VMware Workstation و vCenter Server نیازمند لایسنس هستند، اما VMware ESXi یک نسخه رایگان پایه دارد که برای آزمایش و استفاده‌های محدود مناسب است؛ قابلیت‌های پیشرفته ESXi نیز به لایسنس نیاز دارند.

چگونه می‌توانم یک سرور مجازی را به محیط دیگری منتقل کنم؟

با استفاده از قابلیت‌هایی مانند vMotion (در vCenter) برای انتقال زنده بین هاست‌ها، یا با کپی کردن فایل‌های VM (فایل VMDK و VMX) به صورت دستی یا با ابزارهایی مانند VMware Converter می‌توانید سرور مجازی را منتقل کنید.

نتیجه‌گیری: قدرت مجازی‌سازی در دستان شما

مجازی‌سازی با VMware، انقلابی در نحوه مدیریت و بهره‌برداری از منابع فناوری اطلاعات ایجاد کرده است. از کاهش چشمگیر هزینه‌های سخت‌افزاری و مصرف انرژی گرفته تا افزایش انعطاف‌پذیری، امنیت و سادگی مدیریت، سرور مجازی با VMware راه حلی بی‌بدیل برای نیازهای مختلف، از کاربران دسکتاپ گرفته تا دیتاسنترهای عظیم، ارائه می‌دهد.

در این راهنمای جامع، با تمامی ابعاد ساخت و راه‌اندازی سرور مجازی با پلتفرم‌های VMware Workstation، ESXi و vCenter آشنا شدید. از آماده‌سازی پیش‌نیازها و نصب گام به گام سیستم‌عامل‌های میهمان گرفته تا نکات بهینه‌سازی، عیب‌یابی و مقایسه پلتفرم‌ها، سعی بر آن بود تا یک دیدگاه کامل و عملی ارائه شود. این دانش، شما را قادر می‌سازد تا زیرساخت‌های مجازی خود را با اطمینان و کارایی بالا مدیریت کنید.

برای تبدیل شدن به یک متخصص واقعی در این حوزه و بهره‌مندی از فرصت‌های شغلی فراوان، توصیه می‌شود در یک دوره وی ام ور جامع شرکت کنید. موسسات معتبر مانند مجتمع فنی تهران، با ارائه آموزش VMware حرفه‌ای و کاربردی، بهترین بستر را برای یادگیری عمیق و کسب مهارت‌های لازم فراهم می‌آورند. انتخاب بهترین دوره VMware، سرمایه‌گذاری بر آینده شغلی شماست که می‌تواند درهای جدیدی را به سوی پیشرفت و موفقیت در دنیای فناوری بگشاید.