ویکی پدیا یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی در جهان است که می تواند تاثیر بسزایی بر افکار عمومی داشته باشد. بنابراین، دسترسی و سازماندهی اطلاعات به خصوص برای برخی کشورها می تواند بسیار مهم باشد. اکنون گزارش جدیدی مدعی شده است که عربستان سعودی توانسته است بالاترین مقام این مرجع را برای کنترل اطلاعات منتشر شده در این کشور به دست آورد و البته دو حاکم را به زندان انداخته است. در همین حال ویکی مدیا هرگونه نفوذ را رد می کند. اما چی؟
بر اساس گزارش دموکراسی برای جهان عرب (DAWN)، نفوذ عربستان سعودی بر ویکی پدیا به سال 2020 باز می گردد که یکی از نتایج آن دستگیری دو مدیر ویکی پدیا بود. این حاکمان «زیاد السفیانی» (8 سال زندان) و «اسامه خالد» (32 سال زندان) را به دلیل انتشار محتوای انتقادی در مورد آزار و اذیت فعالان سیاسی در عربستان سعودی و «تأثیر بر افکار عمومی» و «سوءاستفاده اجتماعی» نام‌گذاری کردند. اخلاقیات “آنها زندانی هستند. با این حال، بنیاد ویکی پدیا اظهاراتی منتشر کرده است که با این اظهارات مغایرت دارد.
ویکی پدیا نفوذ عربستان بر ویکی پدیا را رد می کند
طبق بیانیه ویکی‌مدیا، هیچ گونه نفوذی به موسسه صورت نگرفته و مدیران ویکی‌پدیا رتبه‌بندی نشده‌اند. بیانیه متفاوت در ادامه تحقیقات ویکی مدیا در ماه گذشته منتشر شد. تحقیقات ویکی‌پدیا در ماه گذشته منجر به محرومیت ۱۶ کاربر از ویکی‌پدیا پس از حل و فصل منافع متضاد بر سر پروژه‌های ویکی‌پدیا در خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) شد.
ویکی‌مدیا در آن زمان اعلام کرد که می‌تواند تأیید کند که برخی از کاربران با روابط نزدیک با احزاب خارجی، محتوای کنسرت را برای تبلیغ اهداف خود ویرایش می‌کنند.
بر اساس بیانیه مشترک DAWN با گروه SMEX مستقر در بیروت و مصاحبه با مدیران زندانی، به نظر می رسد این احزاب خارجی سازمان های دولتی هستند که به عنوان سردبیران مستقل عمل می کنند. این گزارش ادعا می کند که این سازمان های دولتی در حال جاسوسی از مقامات سعودی و شناسایی حاکمانی هستند که از اجرای دستورات دولت خودداری کرده اند که منجر به دستگیری دو حاکم شده است. در واقع، هر دو حاکم به دلیل ورود به ویکی‌پدیا با اطلاعاتی که توسط دولت تأیید نشده بود، زندانی شدند.
سارا لی ویتسون، مدیر عامل DAWN، به بیانیه جدید ویکی‌مدیا پاسخ داد و گفت که ویکی‌مدیا با کلمات بازی می‌کند و نیاز به توضیح درباره «حل تضاد منافع در پروژه ویکی‌پدیا» و اطلاعات شفاف‌تر درباره ۱۶ کاربر دارد. دسترسی به حالت تعلیق در آمده است. ناشران ویتسون پیشنهاد کرده‌اند که ویکی‌مدیا الگوی جهانی وابستگی سرمقاله‌ای خود را در رژیم‌های استبدادی تغییر دهد. البته در این صفحه ویکی 16 کاربر وجود دارد که دسترسی آنها قطع شده است.
دستگیری دو مدیر ویکی‌پدیا در عربستان سعودی نیز در گزارش گاردین منعکس شد، با این حال، سخنگوی ویکی‌مدیا گفت که گزارش گاردین و بیانیه SMEX / DAWN نادرست است. یکی از سخنگویان ویکی‌مدیا به ArsTechnica گفت که یافته‌های آنها هیچ تأثیری از عربستان سعودی نشان نمی‌دهد: «در تحقیقات ما، هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که دولت سعودی بر مدیریت ارشد ویکی‌پدیا نفوذ داشته باشد. هیچ رتبه‌بندی در میان مدیران ویکی‌پدیا وجود ندارد. همچنین در گزارش ما هیچ اشاره ای به کار مصرف کنندگان سعودی تحت نفوذ دولت عربستان نشده است. در حالی که ما نمی دانیم سردبیران داوطلب در کجا زندگی می کنند، ممنوعیت 16 کاربر، که می تواند شامل کاربران سعودی نیز شود، بخشی از یک عملیات گسترده تر در منطقه MENA است.
با وجود همه این اظهارات، گروه های حقوق بشری از ویکی مدیا می خواهند که شفاف تر و البته شفاف تر عمل کند. از سوی دیگر، از مقامات سعودی خواسته شده است که درباره تلاش های خود برای کنترل محتوای ویکی پدیا و تأثیرگذاری بر این مرجع توضیح دهند. البته مقامات سعودی هنوز به این گزارش ها واکنشی نشان نداده اند.
5858