هر دستگاهی برای روشن شدن دکمه یا کلیدی دارد که در اغلب دستگاه های مکانیکی و الکتریکی با نام استارت شناخته می‌شود. دیزل ژنراتور همان طور که می‌دانید انرژی مکانیکی را تبدیل به انرژی الکتریکی میکند تا در مواقعی که دسترسی به برق مستقیم نداریم بتوانیم از آن بهره مند شویم. دکمه استارت دیزل ژنراتور باعث روشن شدن و راه اندازی دستگاه می‌شود تا با فشردن آن سوخت وارد موتور شده و عمل احتراق صورت گیرد. حال شاید سوال برایتان ایجاد شود که کاربرد استارت دیزل ژنراتور چیست؟ اصولا برای اینکه ژنراتور آغاز به کار کند باید هوا و سوخت وارد سیلندرها شوند و عملیات احتراق شروع شود. فرآیندهای فوق از طریق استارت انجام می‌شوند. با ما در صفحه youtube.com همراه شوید تا با دلیل روشن نشدن دیزل ژنراتورها آشنا شوید.
تفاوت استارت الکتریکی و پنوماتیکی
به طور کلی دو نوع استارت وجود دارد که عبارتند از: الکتریکی و پنوماتیکی. در موتورهای جدید که با جریان مستقیم کار می‌کنند از استارت الکتریکی استفاده شده و انرژی موتور از قبل در باتری ها ذخیره شده است. تفاوت پنوماتیکی با الکتریکی در این است که اولا این نوع از استارت ها در موتورهای قدیمی تر استفاده شده اند و دوما آغاز به کار آنها از طریق هوای فشرده ذخیره شده در مخزن انجام می‌شود. وقتی استارت پنوماتیکی را می‌زنید، هوا به گردش در می‌آید و موتور روشن خواهد شد.
نکته مهم دیزل ژنراتورهایی است که با توان های متفاوت تولید می‌شوند. هر ژنراتوری بسته به اندازه و توان خروجی که دارد استارتر مجزایی خواهد داشت. بنابراین بین ساخت استارترها و بزرگی و توان موتورها رابطه مستقیمی وجود دارد.
اجزای تشکیل دهنده استارتر
برای اینکه با استارتر به طور دقیق تر آشنا شویم بیایید نگاهی به اجزای تشکیل دهنده آن بیندازیم. استارترها از اجزای زیر تشکیل شده اند:
- آرمیچر
- کموتورها
- سولونوئید یا اتوماتیک استارت
- بالشتک ها
- دنده
- پوسته و درپوش ها
- زغال ها و کلاچ یک طرفه
استارت دیزل ژنراتور چگونه کار میکند؟
پیش از آنکه به بررسی علل متنوع روشن نشدن و استارت نخوردن ژنراتورها بپردازیم، بیایید نیم نگاهی به نحوه کار استارت بیندازیم تا با طریقه کارکرد آن بهتر آشنا شویم. برای اینکه موتور استارت بخورد و ژنراتور شروع به کار کند، مراحل زیر طی می‌شود:
- دو کابل در سیستم استارت وجود دارد که یکی از آنها مثبت و دیگری منفی است. کابل مثبت به پیج بزرگی وصل می‌شود که سه سیم به اتوماتیک استارت آن متصل شده است. همچنین کابل منفی به بدنه اتصال می‌یابد.
- زمانی که سوئیچ روشن می‌شود، بین کابل های مذکور اتصال برقرار خواهد شد و با فشار دادن استارت جریان برق به سولونوئید یا اتوماتیک استارت که کلیدی مغناطیسی است انتقال پیدا میکند و محور آن را عقب تر می‌کشد.
- با به جریان افتادن برق درون بالشتک ها در موتور استارت گردش ایجاد شده و همچنین دنده فلایویل بر اثر جلو راندن استارت توسط دنده و کلاچ یک طرفه درگیر می‌گردد.
- بالشتک ها حالت سیم پیچی شده دارند و روی بدنه استارتر نصب شده اند. وقتی جریان مغناطیسی وارد آنها می‌شود حالت آهنربایی پیدا کرده و یکی در میان قطب های شمال و جنوب را تشکیل می‌دهند.
- آرمیچر استارت هم محوری است که سیم پیچی شده و جریان برق خود را از زغال های مسی دریافت میکند.
- هنگامی که جریان برق به بالشتک ها و سیم پیچی های آرمیچر می‌رسد، میدان مغناطیسی قدرتمندی ایجاد می‌شود که آرمیچر را به گردش در می‌آورد.
- استارت کمکی یا اتوماتیک به محض استارت خوردن ژنراتور دنده و کلاچ یک طرفه را که متصل به آرمیچر هستند به سمت جلو می‌راند و آنها را با دنده فلایویل درگیر میکند. وقتی موتور روشن می‌شود دور فلایویل از دور محور استارت بیشتر خواهد شد.
- بعد اینکه دیزل ژنراتور روشن شد، محور استارت کمکی جریان برقش قطع می‌گردد و به وسیله فنری به عقب رانده می‌شود و در جای قبلی اش قرار می‌گیرد.
دلایل روشن نشدن دیزل ژنراتور چیست؟
همان طور که به درستی اشاره کردیم، استارت از جمله مهمترین قطعاتی است که اگر کار نکند، با فشار شاسی هیچ اتفاقی در دستگاه نمی افتد و موتور روشن نخواهد شد. مهمترین دلایل روشن نشدن دیزل ژنراتور به شرح ذیل است:
- کمبود سوخت یا نشتی
اولین و مهمترین اقدامی که باید پس از روشن نشدن ژنراتور انجام دهید، بررسی مخزن سوخت است. باید ببینیم آیا مخزن سوخت کافی دارد یا خیر و اقدامی از این ساده تر وجود ندارد. توجه داشته باشید که سوخت کهنه و یا باقی مانده گازوئیلی که مدت هاست ته باک مانده می‌تواند به یکباره آسیب های جبران ناپذیر یا هزینه بری برایتان به ارمغان آورد.
علاوه بر این ممکن است در سیستم سوخت رسانی نشتی وجود داشته باشد و در پی آن تمام سوخت تخلیه شده باشد. این احتمال وجود دارد که مخزن را در محل نامناسبی قرار داده و به خوبی از آن مراقبت نکرده باشید. عدم رعایت نکات حفاظتی می‌تواند باعث ترک برداشتن شلنگ ها و لوله هایی شود که سوخت از آنها عبور میکند.
- خراب بودن شمع
اگر سیستم سوخت رسانی و مخزن را بررسی کردید و از سلامت و پر بودن آن اطمینان حاصل کردید، می‌توانید به چک کردن شمع مشغول شوید. برای اینکه بتوانید شمع دیزل ژنراتور بادوین را بررسی کنید می‌بایست سوکت آن را از موتور جدا نمایید.
در صورتی که شمع دستگاه لایه ای از رسوبات با خود داشت که نمی توانستید آنها را با برس یا الکترودهای شکسته پاک کنید بهتر است شمع ها را تعویض نمایید. اگر نمی خواهید هزینه بپردازید، می‌توانید کثیفی و رسوبات را به دقت از روی شمع پاک کرده و مشخصات دفترچه راهنما را مطالعه کنید. شمعی که سالم است، جرقه های آبی تولید خواهد کرد.
- کم بودن یا نداشتن روغن موتور
چه در ماشین سواری و چه دیزل ژنراتور، روغن اهمیت بسزایی برای موتور دارد. روغن ناکافی می‌تواند برایتان دردسرساز باشد. در حال حاضر ژنراتورهای مدرن و تازه تولید مجهز به حسگرهایی شده اند که به محض کاهش سطح روغن از حد استاندارد، ژنراتور را خاموش می‌کنند.
خاموشی دستگاه بعد از دریافت آلارم از آسیب دیدن موتور جلوگیری به عمل می‌آورد. در صورتی که بیش از 50 ساعت از زمان تعویض روغن می‌گذرد (اگر ژنراتور جدید باشد بعد از 20 ساعت) باید نسبت به عوض کردن آن اقدام نمایید.
اندازه گیری سطح روغن از طریق گیج یا میله اندازه گیری انجام خواهد شد. این ابزار در میل لنگ ژنراتور تعبیه شده است و می‌توانید هنگام کاهش سطح روغن و یا تمام شدن آن، دستورالعمل های لازم را بررسی کنید.
- گرفته بودن ورودی هوا دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتور را استارت می‌زنید و شاهد خروج دود سیاه از اگزوز آن هستید. توجه داشته باشید که تماشای چنین صحنه ای به این معناست که هوای کافی به دستگاه نمی رسد. می‌بایست برای بررسی مشکل و رفع آن فیلتر و مسیر هوا را به دقت نگاه کنید و اگر نیاز است فیلتر هوا را تعویض نمایید.
- گرفتگی فیلتر گازوئیل
فیلتر گازوئیل هم نظیر فیلتر هوا ممکن است دچار انسداد شود. یکی از دلایل روشن نشدن دیزل ژنراتور می‌تواند مسدود شدن یا گرفتگی همین فیلتر باشد. وظیفه فیلتر سوخت یا همان فیلتر گازوئیل این است که رسوبات سوخت را پیش از ته نشین شدن به خودش جذب میکند.
فیلترها بعد از گذشت مدتی مملو از رسوبات سوخت می‌شوند و راه ورود سوخت به موتور را مسدود می‌کنند. در صورتی که این فیلتر مسدود شود، سوخت به ژنراتور نخواهد رسید.