اطلاعات تکمیلی:
برآوردها نشان می دهد که یک ششم جمعیت جهان دارای فشار خون بالا هستند. از سوی دیگر، در اکثر کشورهای مبتلا به فشار خون بالا، از هر چهار بزرگسال بالای 18 سال، یک نفر به این مشکل مبتلا است. با وجود اخبار نگران کننده، تنها یک پنجم افراد مبتلا به فشار خون بالا تحت کنترل و درمان هستند. بنابراین می بینید که فشار خون بالا عامل مهمی در ایجاد بیماری های مختلف در دراز مدت است.
فشار خون چیست و چه تاثیری بر بدن دارد؟
یکی از ویژگی های مهم فشار خون بالا یا فشار خون بالا افزایش مداوم فشار خون در سیستم عروقی است. فشار خون از دو مقیاس تشکیل شده است: فشار خون سیستولیک حداکثر فشاری است که خون هنگام انقباض قلب بر شریان ها وارد می کند. فشار خون سیستولیک سالم و طبیعی 120 میلی متر جیوه و فشار خون 140 میلی متر جیوه یا بالاتر فشار خون بالا محسوب می شود. فردی با فشار خون سیستولیک 180 میلی متر جیوه نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. فشار خون سالم و طبیعی دیاستولیک 80 میلی متر جیوه یا کمتر است. فشار خون دیاستولیک 90 میلی متر جیوه فشار خون بالا در نظر گرفته می شود و فشار خون دیاستولیک 120 میلی متر جیوه نیاز به درمان فوری دارد.
طبق آمار، فشار خون بالا سالانه جان 7 و نیم میلیون نفر را در سراسر جهان می گیرد. فشار خون بالا عامل 13 درصد از کل مرگ و میرها در سال در جهان است.
عوارض فشار خون بالا در قلب و سیستم گردش خون
با پیشرفت فشار خون، دیواره رگ ها به تدریج آسیب می بینند. شیوع این بیماری معمولاً در مراحل اولیه آرام است، اما اثرات آن مخرب است.
عوارض فشار خون شریانی
دیواره رگ های خونی به مرور زمان به دلیل فشار مداوم روی آنها ضعیف می شود و قطر آنها به دلیل تجمع لیپیدها و پلاکت ها کاهش می یابد. این فرآیند آترواسکلروز نامیده می شود و اغلب علت اکثر سکته ها و سایر اختلالات گردش خون است.
علاوه بر این، فشار خون بالا منجر به بی حسی می شود. آترواسکلروز یک سوراخ غیر طبیعی در دیواره شریان است که شبیه انگور آویزان است.
برخی از سرگیجه ها مادرزادی هستند، اما برخی دیگر به دلیل سیگار کشیدن، فشار خون بالا یا کلسترول بالا ایجاد می شوند. آنوریسم ها می توانند پاره شوند و بافت اطراف را پر از خون کنند، یا می توانند غیر فعال بمانند و مشکلات مادام العمر ایجاد نکنند.
سکته مغزی یک سکته کشنده است. در واقع، 80 درصد از افرادی که این را تجربه می کنند مرده اند. نیمی از آنها قبل از رسیدن به بیمارستان جان باختند.
عوارض فشار خون بالا به قلب
فشار خون بالا باعث افزایش ضربان قلب (بزرگ شدن بطن چپ قلب) می شود. قلب باید به شدت پمپاژ کند تا خون را به تمام بافت ها برساند زیرا عروق آسیب دیده و باریک هستند.
بافت قلب نیز مانند سایر ماهیچه هایی که تحت فشار و عملکرد مداوم هستند، در نهایت ضخیم و بزرگ می شوند. قلب نه تنها بزرگ می شود، بلکه دهلیزهای آن نیز منبسط می شود. در نتیجه، پمپاژ خون این اندام حیاتی سخت تر و سخت تر می شود و منجر به بیماری های قلبی مختلف می شود. آنژین صدری، نارسایی قلبی، حمله قلبی و سکته مغزی.
عوارض فشار خون بالا در مغز و سیستم عصبی
اطلاعات جالبی وجود دارد که مغز را با فشار خون بالا مرتبط می کند. در بیماران مبتلا به فشار خون بالا، جریان خون کلی به مغز ممکن است در کوتاه مدت کاهش یابد و منجر به از دست دادن حافظه طولانی مدت شود.
این اطلاعات باعث می شود فشار خون بالا را برگشت پذیرترین عامل خطر برای زوال عقل بدانیم. علاوه بر این، همانطور که اشاره کردیم، کاهش جریان خون در مغز می تواند منجر به سکته مغزی ایسکمیک شود که در واقع 80 درصد موارد سکته مغزی را تشکیل می دهد.
در این شرایط، نورون هایی که خون را از شریان های باریک یا مسدود شده دریافت می کنند، دیگر اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نمی کنند. بنابراین آنها در عرض چند دقیقه می میرند. همچنین ممکن است فشار خون بالا باعث سکته مغزی ناشی از لخته خونی شود که گفتیم.
عوارض فشار خون بالا بر بینایی
فشار خون بالا می تواند به شریان هایی که خون را به شبکیه خون می رسانند آسیب برساند. ممکن است از این موضوع آگاه نباشید، اما شبکیه مسئول انتقال تصاویر به اعصابی است که آنها را به مغز منتقل می کند. بنابراین، آسیب چشم می تواند بینایی را مختل کند. به عنوان مثال، اگر خون کافی به چشم نرسد، عصب بینایی غیرقابل ترمیم آسیب می بیند. این آسیب غیرقابل درمان یا برگشت پذیر است، بنابراین تنها راه حل جلوگیری از وقوع آن است.
علاوه بر این، فشار خون بالا به عروق خونی کوچک اطراف شبکیه آسیب می رساند. در نتیجه نفوذ پذیری این رگ ها افزایش می یابد و خون از آنها نشت می کند.
هر فرد مبتلا به فشار خون بالا ممکن است خونریزی را تجربه کند که می تواند به طور دائم به بافت اطراف آسیب برساند.
عوارض فشار خون بالا در سیستم ادراری
فشار خون بالا دومین عامل اصلی نارسایی کلیه (بعد از دیابت) در سراسر جهان است. احتمالاً به دلیل فشار خون بالا، عروق خونی نفرون ها (واحدهای ساختمان کلیه) باریک و سفت می شوند.
این پدیده پروتئینوری نامیده می شود و افراد مبتلا به این بیماری از طریق ادرار پروتئین ترشح می کنند. سطح پروتئین در ادرار 300 میلی گرم یا بیشتر در 24 ساعت می تواند منجر به نارسایی کلیه شود. از سوی دیگر، عروق آسیب دیده در کلیه ها ممکن است نتوانند به درستی مواد زائد را فیلتر و دفع کنند. تجمع سموم در بدن نیز به طرق مختلف تاثیر خود را خواهد داشت.
سایر عوارض مرتبط با فشار خون بالا.
عوارض فشار خون بالا بر بدن تنها عوارض ذکر شده نیست. موارد زیر نیز ممکن است از عوارض فشار خون بالا باشد: مشکلات در سیستم اسکلتی عضلانی. آسیب کلیه باعث می شود کلسیم وارد ادرار شده و دفع شود. بنابراین، سلول های استخوانی که سعی در جبران کمبود کلسیم در خون دارند، ممکن است مجبور به جذب مجدد بافت استخوانی شوند که منجر به پوکی استخوان می شود.. سیستم تنفسی. کاهش قطر شریان می تواند باعث انسداد شریان شود. علاوه بر این، اگر لخته خون بشکند و همراه با جریان خون حرکت کند، می تواند رگ ها را مسدود کند و باعث انسداد شریان های ریوی شود، یعنی با رسیدن به شریان های اصلی در ریه، جریان خون را متوقف می کند. برای اینکه نعوظ رخ دهد، بیضه ها به جریان خون سریع و کارآمد نیاز دارند و فشار خون بالا باعث اختلال نعوظ در مردان می شود.
دو راه برای پیشگیری از عوارض فشار خون بالا
فشار خون بالا به دو درمان نیاز دارد: دارو درمانی و رفتار درمانی.
1. نمی توانیم بگوییم وقتی فشار خون بالا دارید، فقط با تغییر سبک زندگی می توانید فشار خون خود را کاهش دهید. بنابراین، ممکن است تا پایان عمر نیاز به مصرف داروهای ضد فشار خون مانند دیورتیک ها یا مسدود کننده های آدرنرژیک داشته باشید.
2- علاوه بر خوددرمانی می توانید با ورزش منظم، کاهش وزن در صورت اضافه وزن، ترک سیگار، کاهش استرس و سلامت روان به کاهش علائم فشار خون خود نیز کمک کنید.