استومی یک جراحی پزشکی است که در آن یک دهانه مصنوعی (استوما) روی سطح بدن ایجاد می شود تا امکان دفع مواد زائد (مدفوع ادرار یا ترشحات) را فراهم کند. این جراحی معمولاً زمانی انجام می شود که بخش هایی از دستگاه گوارش یا ادراری دچار آسیب عفونت سرطان یا بیماری های التهابی شده باشند.
انواع استومی
۱. کولوستومی (Colostomy)
- در این روش بخشی از روده بزرگ (کولون) به سطح شکم متصل می شود و مدفوع از طریق استوما خارج می شود.
- ممکن است موقتی یا دائمی باشد.
۲. ایلئوستومی (Ileostomy)
- در این نوع بخشی از روده کوچک (ایلئوم) به دیواره شکم متصل می شود.
- مدفوع آبکی تر از حالت معمول خواهد بود.
- یوروستومی (Urostomy)
- در این روش مسیر خروج ادرار تغییر کرده و ادرار مستقیماً از طریق استوما دفع می شود.
- معمولاً برای بیمارانی که مثانه شان برداشته شده است انجام می شود.
دلایل انجام استومی
✅ سرطان های روده و مثانه
✅ بیماری های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسراتیو
✅ انسداد شدید یا آسیب های روده ای
✅ بی اختیاری شدید ادرار یا مدفوع
✅ عفونت های شدید یا آسیب به مثانه و مجاری ادراری
مراقبت های پس از استومی
بعد از جراحی مراقبت های ویژه ای لازم است تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود. برخی از مهم ترین نکات مراقبتی شامل موارد زیر هستند:
🔹 مراقبت از پوست اطراف استوما: پوست اطراف استوما باید همیشه خشک و تمیز باشد تا دچار التهاب نشود. استفاده از چسب های مناسب و کرم های محافظ توصیه می شود.
🔹 استفاده صحیح از کیسه استومی: انتخاب کیسه مناسب بسته به نوع استومی اهمیت زیادی دارد. باید به طور منظم تعویض شود تا از نشتی و عفونت جلوگیری شود.
🔹 رژیم غذایی مناسب: برخی غذاها ممکن است باعث نفخ گاز و اسهال شوند. رعایت رژیم غذایی متعادل و مصرف فیبر کافی اهمیت دارد.
🔹 هیدراته ماندن: به خصوص در ایلئوستومی آب بدن زودتر از دست می رود بنابراین مصرف مایعات فراوان ضروری است.
🔹 پیشگیری از عفونت: رعایت بهداشت دست ها تعویض مرتب کیسه استومی و استفاده از محصولات مناسب بهداشتی از عفونت جلوگیری می کند.
زندگی با استومی: چگونه کیفیت زندگی را حفظ کنیم؟
زندگی با استومی چالش هایی دارد اما با رعایت چند نکته می توان زندگی راحت تری داشت:
💪 حمایت روحی و روانی:
✅ پذیرش شرایط جدید زمان می برد اما حمایت خانواده و مشاوره های روانشناسی بسیار مؤثر هستند.
🏃♂️ فعالیت های روزمره و ورزش:
✅ بسیاری از افراد با استومی همچنان می توانند ورزش کنند اما بهتر است از حرکات شدید شکمی خودداری کنند.
👔 انتخاب لباس مناسب:
✅ لباس های راحت و گشاد که از نظر ظاهری کیسه استومی را مخفی کند اعتماد به نفس فرد را بالا می برد.
👨⚕️ پیگیری های پزشکی:
✅ مراجعه منظم به پزشک برای بررسی وضعیت استوما و جلوگیری از مشکلات احتمالی توصیه می شود.
جمع بندی
استومی یک جراحی نجات بخش است که به افراد امکان زندگی بهتر را می دهد. اگرچه ممکن است در ابتدا پذیرش این شرایط سخت باشد اما با مراقبت های مناسب رعایت رژیم غذایی و حمایت روانی افراد می توانند زندگی عادی و فعالی داشته باشند. نکته مهم این است که با آگاهی و پذیرش می توان از چالش های استومی عبور کرد و کیفیت زندگی را حفظ کرد.
منبع خبر: درمان نیوز