شاید فکر کنید که بیماری قلبی با سکته مغزی مرتبط است اما خوب است بدانید که ما سکته مغزی ناشی از بیماری عروق بیماری کرونا قلب نیز داریم و بسیاری از اوقات سردرد ناشی از وجود بیماری قلبی در بدن ماست. به خصوص بیماری هایی که هیچ وقت به پزشک مراجعه نمی کنیم و درمان درست را انجام می دهیم.
فشار خون بالا یکی از مهم ترین علل شایع بین سکته مغزی و بیماری قلبی است. فشار خون بالا به رگ های خونی آسیب می رساند و خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد که می تواند منجر به سکته شود. موضوعی که بسیاری از مردم – حتی افراد مسن – از آن بی اطلاع هستند.
دکتر گلاره بنی هاشمی متخصص مغز و اعصاب رابطه بیماری های قلبی و بروز سکته های قلبی را توضیح می دهد و توضیح می دهد: بروز سکته مغزی دلایل زیادی دارد که یکی از آن ها بیماری قلبی است. افراد مبتلا به بیماری قلبی به ویژه آنهایی که آریتمی یا پیوند دریچه قلب دارند اگر دارو را به طور منظم مصرف نکنند بیشتر در معرض سکته مغزی هستند.
دکتر بنی هاشمی توضیح می دهد: علت این سکته ها به این دلیل است که ضربان قلب آنها به هم می خورد و لخته خون در قلب آنها وجود دارد و این لخته خون با پمپاژ قلب به مغز فرستاده می شود که به آن انسداد عروقی می گویند.
وی گفت: ما یک بیماری به نام فیبریلاسیون دهلیزی هم داریم که ریتم قلب را مختل می کند. بسیاری از افراد مسن به این بیماری مبتلا می شوند و خود به خود آن را نمی شناسند و در نتیجه درمان مناسبی دریافت نمی کنند. این یکی از دلایل سکته مغزی است. تا زمانی که برای معاینات به موقع مراجعه کنند و درمان مناسب انجام دهند احتمال سکته مغزی حداقل به همین دلیل کاهش می یابد.
دکتر بنی هاشمی درباره نشانه های نامنظم شدن ضربان قلب می گوید: ضربان قلب منظم و ضربان قلب منظم. اگر یک فرد مسن (بالای 65 سال) ببیند که قلبش نامنظم می زند و مثلاً به جای در زدن اینگونه می زند. بکوب بکوب بکوب بکوب باید بره دکتر. این اتفاق برای جوانان هم می تواند بیفتد و نمی توان گفت چون حزب جوان است چنین بیماری وجود ندارد. متاسفانه بسیاری از بیماران مسن و حتی بسیاری از جوانان از بیماری قلبی عروقی خود بی اطلاع هستند.
بسیاری از مردم نمی دانند فشار خون بالا دارند!
یک متخصص مغز و اعصاب می گوید: برخی از مراجعین ما بالای 70 سال سن دارند و نمی دانند فشار خون بالایی دارند. مثلاً وقتی از آنها می پرسیم که آیا فشار خون بالایی دارند می گویند نه. یا وقتی می پرسیم فشار خون کی اندازه گیری می شود؟ جواب دادند وقتی فشار خون را چک کردیم بیماری و مشکلی وجود نداشت. در حالی که غربالگری و مدیریت بیماری هایی مانند فشار خون بالا و دیابت باید از سن خاصی شروع شود و به طور منظم (مثلاً ماهی یک بار) بررسی شود تا در صورت لزوم بیماران بتوانند دارو مصرف کنند.
دکتر بنی هاشمی می گوید: ما در سطوح مختلف غربالگری داریم. یک سطح قبل از شروع سکته مغزی و یک سطح بعد از وقوع سکته مغزی. بنابراین اگر در گذشته علائمی مانند تپش قلب را تجربه کرده اید باید برای پیشگیری از سکته به دنبال درمان مناسب باشید.
به گفته این متخصص بیماری های عروقی بعدی نیز باعث سکته مغزی می شود که باید توسط پزشک شناسایی شود. در جوانان مبتلا به سکته مغزی کلیه آنها را به صورت تجربی بررسی می کنیم. برخی از آنها معمولاً دارای یک اختلال ژنتیکی هستند که باعث می شود رگ های آنها سریعتر از افراد عادی پاره شود یا خون آنها راحت تر از دیگران لخته شود. با آزمایش و معاینه می توانیم بینش و تشخیص به دست آوریم. بنابراین مراجعه به موقع به پزشک بسیار مهم است.
نرخ بالای سکته مغزی در کشورهای در حال توسعه
سکته مغزی همواره یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در سراسر جهان بوده است. این عارضه در برخی از کشورها دومین علت مرگ و در برخی کشورها سومین علت مرگ و میر محسوب می شود اما نکته اینجاست که تعداد سکته های مغزی در جوانان در کشور بیشتر از کشورهای توسعه یافته است. دکتر بنی هاشمی گفت: یکی از دلایل آن آمار بالای تصادفات به ویژه تصادفات موتورسیکلت در این کشورها از جمله کشور ما است. به همین دلیل سکته مغزی در بین جوانان کشور ما بیشتر است.
دلیل دیگر افزایش تعداد قربانیان سکته مغزی در کشور و افزایش ثبت آماری در سال های اخیر است. مثلا بیمارانی که با اورژانس تماس می گیرند زودتر شناسایی می شوند و به بیمارستان مراجعه می کنند و به طور طبیعی آمار افزایش می یابد.
وی گفت: آمار بیماران سکته ای که در این ماه به بیمارستان مراجعه می کنند باید مستقیما به وزارت بهداشت گزارش شود. به همین دلیل ثبت آمار سکته مغزی طی چند سال گذشته بسیار بهتر شده است. بنابراین تعداد سکته های مغزی در این کشور نیازی به افزایش ندارد و این شناسایی و ثبت آنهاست که افزایش یافته است.
بنی هاشمی درباره آمار سکته مغزی در بین جوانان کشور می گوید: من آماری از سکته مغزی در بین جوانان در ایران ندارم و وزارت بهداشت باید این را اعلام کند اما مثلا در کشورهای پیشرفته مانند آمریکا. سالانه 800000 سکته مغزی در افراد 18 تا 45 ساله رخ می دهد. یعنی حدود 10 تا 15 درصد از سکته های مغزی در آمریکا جوانان را شامل می شود. در کشورهای در حال توسعه میزان سکته مغزی در جوانان به 30 درصد می رسد.