امروزه در دنیای خاکستری آهن آلات، ورق های رنگی از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار می باشند. این فلزات در طی فرآیند تولید ورق گالوانیزه، روغنی یا گالوانوم تولید می شوند، اما عمده شیت های رنگی از جنس گالوانیزه می باشند؛ زیرا این محصول با داشتن ویژگی های مهم و کاربردی، سبب افزایش کیفیت محصولات رنگی نیز خواهد شد.
با این وجود می توان گفت ورق های رنگی در واقع همان فولاد گالوانیزه ای هستند که طی فرآیند آماده سازی و رنگ پذیری، رنگ آمیزی شده اند؛ در نتیجه خواص و ویژگی های ورق گالوانیزه را دارا می باشند. از جمله این ویژگی ها می توان به مقاومت بالا در برابر رطوبت، زنگ زدگی، حرارت، خوردگی و … اشاره کرد.
همچنین قابلیت فرم پذیری، جوش پذیری و استحکام بالا سبب استفاده از این فلزات در تولید ورق های شیروانی برای پوشش انواع سقف ها شده است. فرآیند تولید آن ها نیز به صورتی است که ابتدا ورق گالوانیزه از طریق فرآیند غوطه وری یا الکتروگالوانیزه تولید می شود. در کشور ما معمولاً از روش اول استفاده می شود و طی آن ورق های روغنی یا اسیدشویی در حوضچه های مذاب حاوی فلز روی غوطه ور می شوند.
پس از طی عملیات های مختلف، فولاد گالوانیزه تولید شده باید مراحل آماده سازی را طی نماید. این مراحل شامل چربی زدایی، شستشو و هوادهی می باشد. در مرحله اول قطعات گالوانیزه کاملاً پاکسازی شده و با استفاده از محلول های قلیایی، آلودگی های سطح و لایه های اکسیداسیون از روی آن ها حذف می شود. سپس با استفاده از آب تمیز و خالص به خوبی شستشو داده می شوند. آخرین مرحله نیز کروماته یا هوادهی می باشد که سبب چسبندگی پوشش روی و افزایش رنگ پذیری ورق گالوانیزه خواهد شد.
در نهایت ورق های گالوانیزه برای مراحل رنگ آمیزی آماده هستند. ابتدا یک لایه رنگ پرایمر از جنس اپوکسی یا پلی آستر بر سطح ورق زده می شود؛ سپس لایه های اصلی رنگ بر روی قطعه اعمال می شوند و طی هر مرحله ورق از کوره های مخصوص پخت عبور می کند. در پایان یک لایه رنگ حفاظتی بر سطح محصول زده می شود تا علاوه بر افزایش مقاومت آن در برابر عوامل ذکر شده، از لایه های رنگ محافظت کند.
کاربردهای ورق گالوانیزه رنگی
به طور کلی کاربرد های ورق رنگی تا حد زیادی با ورق گالوانیزه مشترک است؛ زیرا تفاوت این دو فلز تنها در نوع لایه رنگی آن ها می باشد. برخی از کاربردهای آن ها با داشتن طیف رنگی متنوع در صنایع تولید لوازم خانگی، خودروسازی و ساخت و ساز است، اما از مهم ترین مصارف ورق رنگی می توان به ساخت شیت های شیروانی اشاره کرد. منظور از ورق شیروانی، محصولاتی هستند که طی انجام عملیات فرمینگ بر روی شیت های رنگی یا گالوانیزه ساده تولید می شود.
این محصولات بیشترین کاربرد را در صنعت ساخت و ساز در جهت پوشش دهی انواع سقف ها، نماهای داخلی و خارجی ساختمان، دیوارهای انبار و سوله، پوشش سقف های داخلی و زیر شیروانی به خود اختصاص می دهند و طرح های مختلفی دارند. برخی از انواع ورق شیروانی شامل طرح هایی مانند ذوزنقه ای، شادولاین، کرکره ای سینوسی، سفالی و دامپا هستند که هر کدام در ابعاد مختلف و در نتیجه کاربری های متفاوتی به کار برده می شوند.
به طور کلی می توان گفت ورق ذوزنقه ای یکی از به صرفه ترین و راحت ترین طرح ها به شمار می آید که موج هایی در عرض آن تشکیل می شود. ورق شیروانی شادولاین نیز موج هایی به شکل سایه و خط داشته و یکی از زیباترین طرح ها است. شیت های کرکره ای سینوسی یکی از قدیمی ترین فرمینگ ها به شمار می آیند و به علت داشتن فرم کرکره و موج های دایره ای شکل با نام کرکره سینوسی شناخته می شوند.
ورق طرح سفال نیز دارای سه طرح زیر مجموعه با نام های پالرمو، جنوا و پرچین بوده و بیشترین فشار را به دستگاه فرمینگ وارد می کند. در نهایت ورق شیروانی دامپا یا لمبه نیز یکی از ظریف ترین طرح ها به شمار می آید و کاربردهای بسیاری را به خود اختصاص می دهد. تمامی این فرمینگ ها برای کاربردهای ذکر شده در فوق به کار برده می شوند.
نصب ورق شیروانی چگونه انجام می شود؟
نصب سقف های شیروانی دارای چند مرحله است. این مراحل با استفاده از یک سری ابزار انجام می شوند که شامل متر، اره عمود بر، اره دستی، دستکش، عینک، چکش، ورق شیروانی با طرح مورد نظر خریدار، دریل و مته، پیچ و مهره و واشر می باشد. همچنین بهتر است بدانید نحوه اجرای سقف شیروانی با ورق گالوانیزه به انجام مراحل بسیار دشواری نیاز نداشته و به راحتی صورت می گیرد. برای انجام این مراحل ابتدا باید سقف مورد نظر را اندازه گیری نمایید.
اندازه گیری سقف های شیروانی به صورت در نظر گرفتن طول و عرض هر قسمت و همچنین هم پوشانی لبه ها می باشد. در صورتی که مکان مورد نظر سقف نداشته باشد، نیز می توان اندازه گیری سقف را از روی زمین انجام داد. هم پوشانی لبه ها نیز در جهت اطمینان از وارد نشدن آب باران یا برف به داخل می باشد و از سوی دیگر از اتلاف و هدر رفتن انرژی های مختلف داخلی جلوگیری می کند.
اندازه هم پوشانی لبه های ورق شیروانی با یک دیگر به طور معمول 4 اینچ یا 10 سانتی متر بر روی یک دیگر قرار می گیرند. پس از مشخص شدن اندازه سقف، توصیه می شود طرح شیروانی مورد نظر را از یک مرجع فروش معتبر خریداری نمایید. دقت کنید کد رنگ های ورق شیروانی بر اساس استاندارد رال جهانی مشخص می شود. این فلزات بیشتر جنبه تزئینی دارند، اما اگر در یک منطقه با رطوبت و بارش زیاد زندگی می کنید، بهتر است از یک محصول با استحکام بالا استفاده کنید.
لازم به ذکر است یکی از عملیات های مهم در زمان اجرای سقف های شیروانی، انجام برشکاری بر روی آن ها می باشد تا برای نصب آماده باشند. در این زمان شما می توانید درخواست انجام این عملیات را از شرکت فروشنده داشته باشید یا این کار را در زمان نصب و در محل اجرا انجام دهید. به طور معمول خرید ورق های شیروانی برش خورده در اندازه های دقیق پیشنهاد می شود.
پس از خرید ورق شیروانی و پیش از شروع اجرای سقف، باید یک مواد عایق برای سقف استفاده شود تا با کاهش هدر رفتن انرژی های سرمایشی و گرمایشی سبب کمتر شدن هزینه ها تا سال ها شود. مواد عایقی که برای این سقف ها استفاده می شوند، معمولاً از جنس پشم سنگ می باشند. پشم سنگ توانایی تحمل دما در بازه -30 تا 750 درجه سانتی گراد را به راحتی دارد.
مراحل نصب شامل نصب خرپای سقف می باشد که سبب مشخص شدن شکل نهایی و افزایش مقاومت سقف در برابر بارهای جانبی می گردد. سپس آهن کشی و زیر سازی سقف انجام می گیرد. در مرحله بعدی باید برخی از قسمت های ورق های شیروانی برای اتصال به شاه تیرهای سقف و خرپا، سوراخ شوند. در نهایت اتصال ورق ها به شاه تیرها با پیچ انجام شده و هم پوشانی نیز درنظر گرفته می شود. سپس پیچ ها تا میزان مورد نظر محکم شده و به این ترتیب تا آخر تمامی ورق های شیروانی نصب و اجرا می گردند.
لازم به ذکر است در نهایت برای تکمیل عملیات در قسمت اتصال دو شیت به یک دیگر از درپوش بر روی آن ها استفاده می کنند تا علاوه بر انتقال آب باران و برف از سقف به ناودانی سبب زیبایی بیشتر در سقف و پوشش درز ها شود. برای پیشگیری از نفوذ بیشتر آب، درزها باید با سیمان نیز پوشیده شوند.
مزیت های استفاده از ورق رنگی شیروانی
این فلزات با داشتن تنوع طرح و رنگی بالا، سبب ایجاد زیبایی ظاهری در پوشش سقف ها، دیوارها و نماهای داخلی و خارجی انواع فضاها می شوند. مقاومت آن ها در برابر عواملی مانند رطوبت، زنگ زدگی و خوردگی، استحکام در برابر ضربه و حرارت، سطح ظاهری صاف و صیقلی، قابلیت فرم پذیری، جوش پذیری، امکان ایجاد سوراخ و فرم های مختلف و … از دیگر مزیت های استفاده از این فلزات می باشد.
همچنین بهتر است بدانید ورق های رنگی شیروانی بر اساس استانداردهای بین المللی تولید می شوند تا خواص ذکر شده را داشته باشند. خاصیت ضد خوردگی و سایش نیز سبب آسیب نرسیدن به این گونه سقف ها در شرایط مختلف جوی شده است. مراحل نصب شیت های شیروانی نیز به راحتی انجام شده و این موضوع سبب افزایش محبوبیت هر چه بیشتر آن ها در بازار آهن آلات شده است.
نتیجه گیری
در این مطلب چیستی ورق های رنگی، کاربرد اصلی آن ها و نصب و اجرای سقف های شیروانی رنگی به صورت کامل توضیح داده شد. تمامی این فلزات با داشتن خواص و ویژگی های مختلف برای کاربری های خاصی استفاده می شوند و بیشترین کاربرد آن ها در صنعت ساختمان سازی می باشد. همچنین نرخ تمامی آن ها با وجود داشتن این ویژگی ها مقرون به صرفه بوده و به همین دلیل تقاضای بسیار زیادی را به خود اختصاص می دهند.