لوله اسپیرال، یکی از انواع لوله است که در صنعت مورد استفاده گسترده قرار می گیرد. این نوع لوله با توجه به شکل ظاهری و نوع ساخت آن کاربردهای فراوانی دارد.
لوله اسپیرال چیست؟
اگر به شکل ظاهری لوله های اسپیرال دقت کرده باشید، ساختاری مارپیچی دارند. نام دیگر این لوله ها درز جوش است. یکی از انواع لوله هایی که در گذشته مورد استفاده قرار می گرفت؛ لوله های درزدار بود که به مرور زمان استفاده از آن ها کاهش یافت. چرا که لوله های اسپیرال توانسته بودند عملکرد فوق العاده‌ای از خود نشان دهند و جایگزین این نوع از لوله ها شوند.
بررسی ساختار و نحوه تولید لوله اسپیرال
اگر بخواهید درباره ساختار فیزیکی و ویژگی لوله اسپیرال بدانید؛ باید بگوییم که این لوله ها از جنس فولاد هستند و از آنجایی که به روش اسپیرال ساخته می شوند به این نام شناخته شده اند. در این روش ساخت، ابتدا باید ورق های فولادی را با استفاده از غلتک هایی خاص به شکل لوله درآورند.
لوله های فولادی را با استفاده از روش خاصی به نام روش نورد گرم کرده و آن ها را به شکل مارپیچ در می آورند. ابعاد لوله اسپیرال بین 80 تا 120 اینچ می باشد. از آنجایی که این لوله ها به صورت مارپیچ ساخته شده اند؛ نوع جوش در آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. هر چقدر جوشکاری با دقت و کیفیت بیشتری انجام شود؛ طول عمر لوله افزایش می یابد.
انواع لوله های اسپیرال
با توجه به کیفیت لوله های اسپیرال، می توان آن ها را به سه دسته کلی تقسیم کرد. کیفیت ساخت علاوه بر دسته بندی انواع آن؛ بر قیمت لوله اسپیرال نیز تاثیر می گذارد. دسته بندی لوله اسپیرال به شرح زیر می باشد:
1. لوله های اسپیرال واجد شرایط
این لوله ها، بالاترین میزان کیفیت را دارند و از استاندارد بالایی برخوردار هستند.
2. لوله های اسپیرال ترمیم شده
این نوع از لوله اسپیرال به سطح قابل قبولی از کیفیت و استاندارد نرسیده اند، اما باز هم قابل استفاده و تعمیر هستند.
3. لوله های اسپیرال غیر قابل استفاده
این گروه از لوله ها، کیفیت مناسب و قابل قبولی ندارند. برای تشخیص این نوع از لوله های اسپیرال کافی است به ظاهرشان نگاه کنید تا متوجه کیفیت پایین آن ها شوید. این نوع از لوله ها غیر قابل استفاده و غیر قابل تعمیر هستند؛ چرا که با تعمیر نیز مشکل آن ها بر طرف نمی شود و به سطح کیفی استاندارد و مناسب نمی رسند.
مزایا و معایب لوله های اسپیرال
هر نوع لوله با توجه به کارکردی که دارد، دارای مزایا و معایبی نیز می باشد که همین مزیت ها و معایب می تواند باعث برتری لوله اسپیرال نسبت به دیگر انواع لوله ها شود. در ادامه به بررسی مزیت ها و معایب لوله های اسپیرال می پردازیم :
مزایای لوله اسپیرال
- قدرت و استحکام بالا، اولین مزیت لوله اسپیرال است.
- فرم دادن به این لوله ها بسیار آسان و کم هزینه است، به نحوی که می توانید با استفاده از یک غلتک، لوله‌هایی با ضخامت های مختلف را ایجاد کنید.
- لوله های اسپیرال محدودیتی در متراژ طول ندارند.
- مقاومت بالا در برابر فشار، ضربه و پوسیدگی یکی دیگر از ویژگی های لوله اسپیرال است.
- لوله اسپیرال به علت شکل ظاهری و مقاومت در برابر ضربه و فشار؛ بهترین گزینه برای مواردی است که نیاز به خم کردن لوله دارید.
- قیمت مناسب در برابر کارایی گسترده و کیفیت بالا از دیگر مزایای این لوله اسپیرال است.
- افت فشار در این لوله ها نسبت به سایر رقبای آن بسیار کمتر است.
- اگر این لوله ها دچار ترک شوند؛ این ترک با سرعت بسیار کمتری نسبت به دیگر لوله ها پخش می شود و به همین منظور نشت هوا هم در این مدل کمتر است.
- یکی از مهم ترین مزایای این لوله ها پس از قیمت مناسب؛ استفاده و نصب آسان آن ها است.
معایب لوله اسپیرال
- معایب لوله اسپیرال، بیشتر به زمان تولید آن ها بر می‌گردد. از جمله معایب این لوله، یکسان نبودن قطر آن در هنگام ساخت است.
- عیب دیگر این لوله ها در حین ساخت این است که ممکن است لوله هایی با سطح مقطع بیضی تولید شود.
- یکی دیگر از عیب های این مدل، چروکیدگی در حین تولید لوله اسپیرال است.
کاربرد لوله های اسپیرال در صنایع مختلف
عمده مصرف لوله های اسپیرال در صنعت نفت و گاز است. از دیگر موارد استفاده این لوله ها می توان به ساخت خط لوله انتقال گاز و آب به سایر شهرهای کشور اشاره کرد. این لوله ها در جابه جایی و بارگیری مواد فله ای نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
روش ساخت لوله اسپیرال
همان طور که در ابتدا اشاره شده، لوله های اسپیرال دارای قطرهای مختلفی می باشند. که همین قطرهای مختلف باعث کاربردهای گسترده این نوع لوله در صنایع مختلف شده است. لوله های اسپیرال به 5 روش مختلف تولید می شوند که هر کدام می تواند به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم بر کیفیت لوله اسپیرال موثر باشند. در ادامه روش های تولید لوله اسپیرال بیان خواهیم کرد:
- روش مارپیچی
- روش 2c
- روش C & U
- روش O & U
- روش نورد هرمی یا غلتکی
قیمت لوله اسپیرال
قیمت لوله اسپیرال به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم ترین آن ها کیفیت تولید لوله اسپیرال است. هر چقدر این کیفیت بالاتر باشد، قیمت لوله اسپیرال نیز بالاتر می رود. منظور از این کیفیت؛ درجه کیفی مواد اولیه و شیوه ساخت لوله اسپیرال است. اگر در ساخت آن ها از ورق فولادی مناسب استفاده نشود یا جوش های با کیفیتی زده نشود؛ لوله ها دچار افت کیفیت می شوند.
کلام آخر
لوله های اسپیرال، که به آن ها لوله های بدون درز نیز گفته می شود، یکی از پرکاربردترین انواع لوله است که در این سال ها مورد توجه صنایع بسیاری از جمله صنایع نفت و گاز قرار گرفته است. این لوله ها به علت شکل ظاهری و نوع ساختشان اسپیرال نام گرفته‌اند.
عوامل زیادی بر قیمت این کالا تاثیرگذار هستند؛ اما مهم ترین آن ها میزان کیفیت جوش ها و ورق های فولادی است که در ساخت لوله استفاده می شود. البته ناگفته نماند که عواملی که بر بازار فولاد اثر می گذارند، از جمله قیمت نفت، هزینه های حمل و نقل، قیمت دلار و … می توانند بر قیمت تمام محصولات فولادی اثر بگذارند.
منبع: سایت عصر خبر