انواع صلح نامه و انتخاب صحیح صلح نامه مورد نظر، اهمیت زیادی دارد.پیش از این و در مطلب جداگانهای در خصوص معنا و مفهوم به طور مفصل هم کلام شده‌ایم. حالا لازم است انواع صلح نامه را با جزئیات آن مورد بررسی قرار دهیم.در این مطلب انواع صلح نامه‌ها را از دو نظر تفکیک و دسته‌بندی نموده‌ایم.
صلح نامه‌ها از نظر موضوع به دو نوع مختلف و کلی تقسیم میشود:
1- صلح نامه توافق و سازش
یکی از انواع صلح نامه ، صلح نامه‌ای است که به منظور حل اختلاف میان دو یا چند شخص تنظیم و امضاء میشود.به عبارت دیگر، گاهی طرف‌های یک دعوا به جای مراجعه به دادگاه و سپری کردن مسیر دشوار و طولانی رسیدگی، دور هم جمع می‌شوند و برای حل اختلافات‌شان به توافق‌های دو با چند طرفه میرسند.توافق های انجام شده را روی کاغذ میبرند و به صورت حساب‌شده و بر مبنای اصول و قواعد حقوقی آن را تنظیم و امضاء میکنند.
کاغذ یا کاغذهایی که به امضا رسیده است صلح نامه نام دارد.اما صلح نامه توافق و سازش ، فقط یکی از انواع صلح نامه است.نوع دیگر صلحنامه ، صلح نامه ای است که به عنوان جایگزینی برای سایر قراردادهای موجود در قانون مورد استفاده قرار میگیرد.
2- صلح نامه جایگزین قرارداد های دیگر
ممکن است به جای استفاده از قراردادهای خرید و فروش ، قرارداد قرض ، قرارداد هدیه و غیره که در قانون شرایط خاصی برای تنظیم و امضای هریک از این قراردادها تعیین شده‌است از صلحنامه استفاده گردد.
این مساله معمولا به این دلیل است که صلح نامه امکان ایجاد توافق و شروط خاص بیشتری را برای طرفین فراهم می‌کند. یعنی دو طرفی که تمایل دارند با یکدیگر قرارداد صلح را انجام دهند، میتوانند شرایط ویژه‌ای که ممکن است در انواع دیگر قرارداد امکان پذیر نباشد را برای این صلحنامه در نظر بگیرند.
پیشنهاد می‌کنیم پیش از انتخاب نوع قراردادی که برای انجام معاملات و روابط خود از آن استفاده میکنید، ابتدا با یک مشاور حقوقی رایگان یا وکیل پایه یک دادگستری گفتگو داشته باشید تا شما را برای انتخاب یک قرارداد مناسب، کاربردی و قانونی راهنمایی کنند.
میتوان از صلح نامه به جای قرارداد استفاده کرد؟
بله. میتوانید از صلح نامه به‌جای قراردادهای دیگر استفاده کنید.وقتی شما از صلحنامه جایگزین قرارداد ها استفاده میکنید، دیگر مجبور به رعایت شرایط قانونی مربوط به آن قرارداد نیستید.برای روشن‌تر شدن موضوع به مثال زیر توجه کنید:
به عنوان مثال، قانون در خصوص قرارداد بیع ( خرید و فروش ) هر مالی شرایطی را تعیین کرده‌است که رعایت آنها الزامی است.
مثلاً به فروشنده اجازه داده است که در صورت عدم پرداخت ارزش مال توسط خریدار ، بتواند از دادن مال موضوع معامله خودداری کند.تا زمانی که پول خود را به طور کامل دریافت کند.در علم حقوق به چنین حقی، حق حبس گفته میشود.
خب! حالا اگر در مثال بالا، طرف‌های قرارداد بخواهند شرط قانونی ذکر شده، در قرارداد آنها وجود نداشته باشد میتوانند از صلح نامه استفاده کنند و در آن، چیزی خلاف شرط ذکر شده در مثال بالا را قید کنند.
به طور مثال خریدار یکی از جملات زیر را می‌گوید :
- موضوع معامله باید زودتر از پرداخت پول از طرف ایشان، توسط فروشنده تحویل داده‌شود .
- دادن مال موضوع معامله تنها در صورت پرداخت بخشی از ارزش مال امکان‌پذیر است.
انواع صلح نامه از نظر هدف به سه نوع مختلف و کلی تقسیم میشود:
1- صلح نامه عمری
نوعی توافق نامه است که به منظور جلوگیری از اختلاف مورد توجه قرار میگیرد.بر اساس آن، مالکیت املاک ( مانند زمین، خانه و غیره ) و دارایی ( مانند خودرو ) را برای فردی از جمله نزدیکان یا اشخاص غریبه محفوظ میدارند.اما حق استفاده از آن ملک و دارایی تا زمان حیات شخص انتقال دهنده، برای ایشان یا برای شخص ثالث باقی است.
2- صلح نامه رقبی
ممکن است حق استفاده از ملک یا دارایی برای مدت مشخصی از طرف مالک برای شخص دیگری قرار گیرد.در این صورت، با پایان یافتن مدت تعیین شده، این حق نیز خود به خود از بین می‌رود.
3- صلح نامه سکنی
ممکن است مالک آپارتمان ، خانه یا باغی برای شخصی دیگر، حق سکونت در ملک خود را برای مدت معینی تعیین نماید.به این صلح ، صلح نامه سکنی میگویند.
پس از ورود به سامانه، متقاضی باید، گزینه ثبت قرارداد را انتخاب کند.در این مرحله از مراحل نحوه ثبت نام رایگان مسکن در این سامانه برای اخذ رهگیری، متقاضی، وارد مراحل تکمیل اطلاعات موجر و تکمیل اطلاعات ملک در می گردد.در این بخش، متقاضی باید، مبلغ و تاریخ قرارداد، و در مراحل بعدی، تعهدات طرفین و اطلاعات قبوض (تکمیل آن اختیاری بوده) را تکمیل نماید.
در این گام، نوبت به تکمیل اطلاعات مستاجر می رسد تا بتوان برای اجاره، کد رهگیری گرفت که می توان، یکی از دو راه زیر را برای تکمیل اطلاعات مستاجر، انتخاب نمود؛ حضور هم زمان موجر و مستاجر، عدم حضور هم زمان موجر و مستاجر.
پس از طی کردن 6 مرحله مربوط به وارد کردن و تکمیل اطلاعات موجر، ملک، تاریخ و مبلغ قرارداد، قبوض، تعهدات طرفین و اطلاعات مستاجر به یکی از دو روش مذکور، نوبت به امضای قرارداد، توسط موجر، مستاجر و شهود آن ها می رسد.
پس از امضای قرارداد، توسط موجر و مستاجر و شهود آن ها که باید در سامانه، احراز هویت نیز شده باشند، ایجاد قرارداد، به اتمام رسیده و کد رهگیری، همانند آنچه در تصویر زیر مشاهده می شود، در ابتدای صفحه مشاهده قرارداد، درج می گردد.
مزایا و معایب ثبت قراردادهای اجاره مسکن در سامانه ثبت رایگان قراردادهای اجاره مسکن
کاهش مراجعه به بنگاه ها، توسط موجر و مستاجر، برای ثبت قرارداد در سامانه املاک و مستغلات توسط بنگاه و دریافت کد رهگیری؛کاهش هزینه های موجر و مستاجر؛ با توجه به اینکه تا پیش از این، صرفا بنگاه ها اقدام به دادن کد رهگیری می نمودند، موجر و مستاجر طالب کد رهگیری در قرارداد اجاره، تا پیش از راه اندازی سامانه ثبت رایگان قراردادهای اجاره مسکن، به بنگاه مراجعه و از بابت تنظیم قرارداد اجاره در بنگاه، هزینه ای را پرداخت می نمودند که اکنون، با کمک این سامانه، نیازی به مراجعه به بنگاه برای اخذ کد رهگیری نیست؛
کاهش دعاوی مربوط به اختلافات موعد تحویل ملک به مستاجر یا دعاوی صدور ، همچنین، کاهش اختلافات در خصوص میزان اجاره و موعد پرداخت آن؛مکتوب بودن تعهدات طرفین و کاهش دعاوی ناشی از انکار تعهدات. معاونت دادگستری تهران در گفت‌وگو با خبرنگار قضایی ایرنا اظهار داشت: طرح استفاده از پابند و دستبند الکترونیک برای سارقانی است که
دوران محکومیت خود را سپری کردند و در واقع قرار است محکومان پس از گذراندن دوران محکومیت برای پیشگیری از تکرار وقوع جرم تحت نظارت قرار گیرند و قوه قضاییه با اجرای این طرح مخالفتی ندارد؛ بلکه با سیر مراحل کمک و نهادهای ارفاقی به سارقان مخالف است.
از جمله معایبی که در ثبت قرارداد در سامانه ثبت رایگان قراردادهای اجاره مسکن وجود دارد این است که همه چیز الکترونیکی بوده و در صورت اشتباه و گذشت مدت زمانی که سامانه تعیین نموده، امکان اصلاح آن، وجود نخواهد داشت و همین امر، طرفین را با سختی، مواجه خواهد نمود. به عنوان مثال، مدت لغو امضا در سامانه، 24 ساعت بوده و پس از آن، امکان این امر، وجود نخواهد داشت.
ضمانت اجرای عدم دریافت کد رهگیری از سامانه املاک و اسکان
ینا بر اعلام عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ثبت کد رهگیری برای معاملات مسکن در سامانه املاک و اسکان الزامی است. سایت های عرضه کننده آگهی املاک باید از سامانه کدرهگیری دریافت کنند و آن را در آگهی های خود درج نمایند. به این شکل خریدار می تواند با کد رهگیری به سامانه املاک و اسکان مراجعه نموده و از واقعی بودن آگهی اطمینان حاصل کند. این امکان سبب می شود از کلاهبرداری و کارکردن به شکل صوری خودداری شود.
ضمانت اجرای عدم دریافت این کد در خصوص مشاوران املاک برای بار اول و دوم جریمه های سنگین و برای بار سوم باطل شدن جواز آنها می باشد. مالکان نیز بدون کد رهگیری نمی توانند از دادگاه دارخواست حکم تخلیه نمایند و بدون این کد کار آنها انجام نخواهد پذیرفت. در این حالت اگر مالک بخواهد حکم تخلیه بگیرد باید مالیات سنگین سال هایی را که کد رهگیری دریافت نکرده است را پرداخت نماید.