در طی لقاح، مواد ژنتیکی حاصل از اسپرم و تخمک با هم ترکیب می شوند و یک سلول تخمک ایجاد می شود. بنابراین برای لقاح موفق به اسپرم و تخمک سالم نیاز دارید. یکی از شرایط لازم برای رسیدن اسپرم به تخمک در طی فرآیند لقاح، تحرک کافی اسپرم است.
البته باید توجه داشت که هنگام انجام آنالیز اسپرم برای بررسی وضعیت اسپرم، علاوه بر کامل بودن حرکت اسپرم، باید تعداد کافی اسپرم و شکل مناسب آنها نیز وجود داشته باشد. اما اهمیت تحرک اسپرم در این است که کاهش آن منجر به ناتوانی اسپرم در رسیدن به تخمک بارور می شود و بنابراین تحرک ضعیف اسپرم یکی از شایع ترین علل ناباروری در مردان است.
به طور کلی ناتوانی زوجین در بچه دار شدن با وجود تلاش زیاد دلایل مختلفی دارد که از جمله دلایل اصلی ناباروری در مردان می توان به مشکلات اسپرم مانند کندی حرکت، تعداد کم، تشکیل نامناسب، غلظت بیش از حد اسپرم و همچنین ناباروری یا ناباروری اشاره کرد. برای تهیه کپسول سمنکس با فرازطب همراه باشید.
تحرک اسپرم چیست؟
تحرک اسپرم به حرکت یا شناوری اسپرم اشاره دارد. بنابراین تحرک اسپرم یا آستنواسپرمی به معنای ناتوانی اسپرم در حرکت است که یکی از دلایل ناباروری مردان است. باید گفت که برای تغذیه از مخاط دهانه رحم و در نتیجه لقاح تخمک، سرعت حرکت اسپرم باید حداقل 25 میکرومتر در ثانیه باشد.
چرا اسپرم ها شنا می کنند؟
اسپرم سلول های متحرک هستند. هنگامی که تخمک آزاد می شود، در قسمت کوچکی در لوله های فالوپ به جلو حرکت می کند. اما او نمی تواند شنا کند. اما اسپرم میتواند سفر کند، به رحم برسد، به سیاهرگها برسد و با تخمک ملاقات کند.
روند حرکت اسپرم در دوران بارداری
باید درک کرد که اسپرم در اوایل بیضه های مرد تولید و رشد می کند. معمولاً 72 روز طول می کشد تا سلول های اسپرم بالغ شوند و انرژی بارور کننده تخمک را پیدا کنند. در این مرحله تغذیه خوب و حفظ دمای استاندارد تاثیر بسزایی در سلامت و رشد اسپرم دارد.
سپس اسپرم بالغ از اپیدیدیم عبور می کند که برخی از آنها در طول مسیر از بین می روند. همچنین پس از رابطه جنسی و انزال، اسپرم های باقی مانده در بدن مرد به صورت جداگانه از بین می روند. به این ترتیب مقداری از اسپرم ها – به طور متوسط حدود 100 میلیون اسپرم – می توانند وارد بدن زن شوند.
یکی دیگر از مسیرهای دشوار سلول های جنسی مردانه عبور اسپرم از واژن، ورود به رحم و رسیدن به لوله های فالوپ است. به عنوان مثال، اسیدیته دیواره های واژن برای محافظت در برابر عفونت می تواند به بسیاری از اسپرم ها آسیب برساند. در واقع، در طول پنجره باروری، مایعی به نام مایع دوستدار اسپرم وجود دارد که حرکت اسپرم را به سمت تخمک آسانتر میکند.
به این ترتیب بسیاری از اسپرمها مانند سلولهای خارجی مورد حمله گلبولهای سفید قرار میگیرند و در جهات مختلف حرکت میکنند، در نهایت در این مرحله، اسپرمهای باقیمانده باید به لولههای فالوپ برسند تا با تخمک در این لولهها متحد شوند. . اما از آنجایی که دسترسی به لوله های فالوپ برای اسپرم فرآیند دشواری است، تعداد بسیار کمی از اسپرم ها در این کار موفق می شوند و در نهایت قوی ترین و سالم ترین اسپرم ها وارد تخمک شده و باعث لقاح می شوند.
نحوه شروع اسپرم برای لقاح موثر
علاوه بر حرکت اسپرم، ترتیب این حرکت نیز مهم است. حرکت اسپرم پیشرونده و غیر پیشرونده است. در تحرک پیشرونده، اسپرم در یک خط مستقیم یا در دایره های بزرگ حرکت می کند. اما در حرکت غیر پیشرونده حرکت اسپرم مستقیم است.
به عنوان مثال، حرکت ارتعاشی اسپرم یک حرکت نابالغ (حرکت توسعه نیافته) و حرکت زیگزاگ به جلو یک حرکت پیشرونده است. در نتیجه برای اینکه اسپرم به تخمک برسد باید به سمت جلو حرکت کند.
تحرک اسپرم باید چگونه باشد؟
به طور معمول، منی باید حاوی 39 میلیون اسپرم در یک انزال باشد، اما همه این اسپرم ها سالم نیستند. در مورد تحرک اسپرم در نمونه طبیعی انزال، حداقل 40 درصد از اسپرم ها باید دارای تحرک و حداقل 32 درصد آنها دارای تحرک پیشرونده باشند. لازم به ذکر است که داشتن بیش از 20 میلیون اسپرم متحرک برای باروری طبیعی و کمتر از 5 میلیون اسپرم غیرطبیعی است. همچنین وجود کمتر از یک میلیون اسپرم متحرک نشان دهنده تحرک بسیار کم و ناباروری شدید است.
عوامل ارزیابی تحرک طبیعی اسپرم
تحرک اسپرم در آزمایش اسپرم با عوامل زیر ارزیابی می شود:
نرخ آزادی
درصد غلظت اسپرم متحرک
سرعت متوسط (VAP)
شکل طبیعی اسپرم
از اسپرم متحرک نمونه برداری شد
هرزنامه مرده
میزان PH
در زیر به معرفی هر یک از نکات فوق می پردازیم.
تحرک اسپرم (حرکت)
این ضریب به معنای تعداد اسپرم های متحرک در مایع منی است. این عدد اغلب به صورت میلیون ها سلول در میلی لیتر گزارش می شود.
درصد غلظت اسپرم متحرک
ضریب درصد حرکت اسپرم ها در حجم مایع منی، درصد غلظت اسپرم های متحرک را نشان می دهد. معمولاً حد پایین غلظت اسپرم برای ناباروری حدود 60 میلیون در میلی لیتر (سی سی) است. اما اگر این مقدار در یک سی سی به 20 میلیون برسد، به خصوص با روش های کمک باروری همچنان احتمال بارداری وجود دارد. همچنین باید دانست که دامنه تغییرات تعداد اسپرم بین 28 تا 225 میلیون در میلی لیتر است.
مورفولوژی صحیح اسپرم
برای ارزیابی مورفولوژی اسپرم، نمونه اسپرم زیر یک میکروسکوپ پرقدرت بررسی میشود. علاوه بر این، در هنگام تجزیه و تحلیل اسپرم (اسپرموگرام)، علاوه بر شکل اسپرم، پارامترهای دیگری مانند تعداد، تحرک و غلظت اسپرم مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. وجود برخی از اسپرم ها با مورفولوژی غیر طبیعی یک پدیده کاملا طبیعی است. بر اساس تحقیقات، اگر 4 درصد از اسپرم ها دارای سر، شکل، عرض، طول، گردن و دم طبیعی باشند، مرد بارور است. اما وقتی این عدد کاهش می یابد (0-3%)، توانایی مرد در تولید مثل مختل و کاهش می یابد.