هزاران سال است که بشر سعی کرده بوی خوش را از مواد طبیعی استخراج کرده و در زندگی از آنها استفاده کند، اگرچه در برخی موارد موفق نبوده است، اما در بسیاری از موارد موفق بوده و با کشف روش های ساخت عطر، موفق شده است. موفق به توسعه این صنعت شد. در زندگی صنعتی و پیشرفته امروزی به سختی می توان تصور کرد که هنوز از همان روش های عطرسازی استفاده می شود که قرن ها پیش استفاده می شد و جالب است بدانید که صنعت عطرسازی پیشرفت خود را بیشتر مدیون کیمیاگران است تا شیمیدانان. در این مقاله اختصاصی آکادمی عطرسازی با روش های سنتی و صنعتی تولید عطر از گذشته تا به امروز بیشتر آشنا می شویم.
تکنیک ساخت عطر از دوران باستان تا به امروز
با یک مثال شروع می کنیم، ریشه زنبق زرد ماده ای است که پس از شکوفه دادن گل کاملا خشک می شود و در عرض سه سال به ماده ای فسیلی و سنگ مانند تبدیل می شود که نه بو و نه خاصیت دارد و هرکسی می تواند از آن استفاده کند. و آن را دور بیندازید، اما در گذشته شخصی به طور تصادفی ریشه خشک شده زنبق را داخل الکل انداخت و پس از چند روز متوجه شد که این ماده تغییر کرده و هنگامی که در نزدیکی بخار آب قرار می گیرد، به شکل غلیظ و معطر در می آید. ، روغن زرد. این ماده را کره سوسن یکی از گرانترین و پرمصرف ترین مواد در صنعت عطرسازی می نامیدند و امروزه نیز به همین روش ساخته و استخراج می شود و روش استخراج آن تغییری نکرده است.
حال این مثال را با روش Headspace مقایسه کنید که یکی از روش های جدیدتر مواد عطرسازی و خوشبو کننده است که در دهه 1980 کشف شد. در این روش گاز از اجسام معطر طبیعی مانند گل و غذا جمع آوری شده و به آزمایشگاه فرستاده می شود و پس از انتقال مصنوعی از آن برای ساخت عطر استفاده می شود. این روش های عطر سازی برای به دست آوردن عطر از موادی استفاده می شود که در روغن محلول نیستند و با روش های مرسوم قابل استخراج نیستند و یکی از اولین عطرهایی که با این روش ایجاد شد، برند جورجیو بورلی هیلز بود که در سال 1989 عرضه شد.
اینها فقط دو نمونه از نحوه ساخت عطر هستند و روش های مختلفی وجود دارد که بسته به سازنده و مواد مورد استفاده متفاوت است، اما به طور کلی اصول تولید عطر برای قرن ها بدون تغییر باقی مانده است. روش های مصنوعی تولید عطر، تکنولوژی و پیشرفت های آن تاثیری در روند استخراج و تولید عطرها نداشته است. در متن زیر با برخی از مهم ترین و رایج ترین روش های ساخت عطر آشنا می شوید.
روش ساده ساده
این روش بیش از هزار سال قدمت دارد و توسط دانشمند و پزشک ایرانی ابن سینا که در قرن دهم میلادی به آن عمل می کرد، کشف شد. در این روش اولین ماده مورد نظر (که می تواند گیاه، گل یا درخت معطر باشد) را در ظرف تقطیر معلق می کنند و با حرارت دادن، آب را در قسمت پایین ظرف قرار می دهند که بخار تولید می کند که بخار آن است. از طریق ماده معطر تر منتقل می شود و آن را از روغن به قسمت بالایی ظرف جدا می کند، سپس یک لوله بلند و سیم پیچ به بخش “کمپرسور” منتقل می شود. از آنجایی که روغن و آب با هم حل نمی شوند، بخار مایع به ظرف تگیر برمی گردد و به این ترتیب روغن معطر از ماده جدا می شود و آب کمی معطر که باقی می ماند به عنوان آب گیاه (مثلاً گل) استفاده می شود. زیرا گل سرخ به این شکل ایجاد شده است) شناخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
روش استخراج مستقیم در عطرسازی
روش مستقیم یکی از روش های تولید عطر است که فقط برای استخراج عطر از پرتقال استفاده می شود و ماده ای که به این روش استخراج می شود روغن هسپریدیک نام دارد. این نام از اساطیر یونانی اقتباس شده است و به یکی از دوازده قهرمان هرکول اشاره دارد که باید میوه جاودانه را از باغ هسپریدیا بدزدد و سپس سیب طلایی (پرتقال) را پیدا کند. سلول های چربی در پوست پرتقال قرار دارند و استخراج آنها ساده است، با فشار دستی می توان آن را از بین برد، اما برای سهولت و کامل شدن آن، پوست میوه را در آب داغ خیس می کنند. در گذشته، روغن به دست آمده را با دستکش های چرمی که با اسفنج های دریایی یا سنگریزه ها پوشانده شده بود جمع آوری می کردند، اما در حال حاضر از یک فرآیند گریز از مرکز برای جمع آوری مواد معطر استفاده می شود.
استفاده از روغن نافذ
این روش در سال 1750 توسط یک عطرساز فرانسوی Piver ابداع شد. او کشف کرد که روغن های طبیعی می توانند بوها را جذب کنند و رایحه گل هایی مانند یاس و مریم را جذب کنند. این نوآوری جرقه انقلابی در صنعت عطرسازی زد و با کمک آن رایحه گلهایی که استخراج آنها از طریق تقطیر دشوار یا غیرممکن بود ممکن شد. در این روش گل های دستچین شده را در روغن نگهداری می کنند تا به تدریج عطر خود را در روغن آزاد کنند. این فرآیند بسته به مواد متفاوت است. به عنوان مثال گل مریم سه روز ماندگاری دارد در حالی که گل یاس تمام عطر خود را در یک روز پس می دهد. سپس گل ها را با دست جدا می کنند و روغن باقی مانده را که یک روغن معطر است ذوب کرده و با الکل مخلوط می کنند تا رایحه دلخواه ایجاد شود. البته این فرآیند بسیار زمان بر و پرهزینه است و روش های صنعتی سریع تری جایگزین آن شده است. در حال حاضر تنها یک کارخانه در جهان (Robertet) این کار را انجام می دهد و با کاهش تقاضا و هزینه های بالا، به زودی شاهد محو شدن این روش تولید عطر در ابهام خواهیم بود.
روش تنتور
تقطیر روشی برای تهیه عطر است که در آن مواد معطر در الکل غوطه ور می شود. این روش بیشتر برای صمغ های گیاهی و عصاره های حیوانی استفاده می شود، اما طعم وانیل همچنان از این طریق استخراج می شود. تنها مواد مورد نیاز برای این روش الکل خالص و مواد اولیه معطر است و به مرور الکل جذب مواد شده و رایحه خود را به خود گرفته و تبدیل به عطر می شود. البته امروزه به جای الکل از حلال های دیگری استفاده می شود.